UITTREKSEL die
nende tot Bylaa-
ge by het Rapport
nopens de Rivier
de A*.
BEGROOTING van Kosten, om de Rivier de Aa,
van 's Bosch tot Vcgchelte verbreeden en te ver
diepen, en daar op te plaatfen de noodige Sluizen,
zo tot betere losfinge van het water, alsmede, om
die Rivier, voor Schuiten, bevaarbaar te maaken.
De geheele Rivier opgenomen, en daarvan gefor
meerd een Kaart figuratief in twee (lukken N". I
beginnende aan de Stad 'sBosch by de kleine Hekel,
en (Irekkende tot aan de Sluis en Watermolen van
Kilsdonk onder Dinther N°. a beginnende van
de Sluis te Dinther, tot aan de Brug te Vegchel.
Door H. VERHEES te Boxtel.
Vervolgens het geheele Riviervakzo als voorf. ismet
een Raandens Waterpas gewaterpast, en daartoe
by my, geduurende de Waterpasfinge geasfumeerd
J. Verhellouw, Stads Architeft te 'sBosch, van de
gedaane Waterpasfingzo als zulksvan fiation tot
Ration, is bewerkt in een Profil gebragt, met een
Reduftie, hoe veel voeten, duimen en lynen Ryn-
lands de Oevers van voorf. Rivier, onder en boven
de horifontaale Linien zyn gelegen, alles gelegen,
zo op de Kaart figuratief, als op bet Profil.
En eindelyk is op dezelve ook aangetoond de plaatfen,
alwaar Sluizen en Overlaaten zouden behooren te
worden geplaacst.
Geprojefteerd in den Jaare 1803 en 1804.
figuur van Hendrik Verhees een stuk dichterbij
de lezer van nu te brengen.
Opmerkingen:
1. Tijdens de presentatie vertelde Ruud van
Nooijcn. dat hij op het eind toch nog in tijd
nood was gekomen. Dit zal er de oorzaak
van zijn dat hij op pagina 82 een drukfout
over het hoofd heeft gezien, waarin gesteld
wordt dat er 5 stuivers in een gulden gaan in
plaats van 20.
2. Vermoedelijk is Verhees hetzelfde overko
men, want op pagina 105 staat als illustratie
een oude gedrukte tekst afgebeeld waarin
sprake is van een Raandens waterpas. Om
dat een instrumentmaker Raanden totaal on
bekend is, lijkt mij de veronderstelling juist,
dat er ook in 1805 een drukfout is gemaakt
en dat hier Ramsden had moeten staan.
Gezien het slordige handschrift van Verhees,
zoals blijkt uit zijn schetsenboek, is dit een
begrijpelijke misslag van de drukker.
Het Ramsden waterpastoestel werd in 1795
ook al door Krayenhoff gebruikt, die de
volgende lovende woorden over dit apparaat
in zijn boek van 1835 laat optekenen:
Het werktuig van Ramsden hetwelk de
ondennnding ons geleerd heeft van alle
bekende werktuigen het naauwkeurigste te
zijn en tevens het gemakkelijkste in de be
handeling.
3. Omdat het boek een populaire uitgave is
ontbreken noten en registers. Als het boek
vragen oproept lijkt het me dan ook de
aangewezen weg om de website van de
stichting, www.hendrikverheesboxtel.nl,
met een bezoek te vereren en daar de vraag
neer te leggen of zelf te gaan googlen. Om
maar wat te noemen: er bevinden zich door
de Oostenrijkse Successieoorlog 1740-1748
veel vreemde troepen in Brabant, maar wat
moet een Engels grenadiersregiment in
Boxtel in 1747 (pag. 43)? En waarom gaat
de Oostenrijkse veldmaarschalk Karl Josef
graaf Batthyany in 1748 op de hei bij Boxtel
nieuwe kanoimen uitproberen (pag. 21)? Op
zich zijn dit feiten waar de peuter Hendrik
weinig mee van doen heeft, maar die wel
de nieuwsgierigheid prikkelen. Kortom, een
interessant boek voor die prijs.
Marden van Zoeren
36
