schietend geboomte kon de in de diepe Haar-
lemmermeerpolder gelegen bijna zes kilometer
lange basis niet voldoende betrouwbaar aan
het nieuwe (Rijks)driehoeksnet worden ver
bonden.
Stamkarts meting in 1868-1869 van zijn basis
langs de toenmalige Spaarnwouderdwarsweg
(tegenwoordig Schipholweg) trok destijds de
belangstelling van de regionale pers, die het
gebeuren letterlijk in beeld bracht.5 Illustratief
door een toegevoegde tekenkundig gekopi-
does, een aanzienlijke ingezetene van Woudri-
chem, die daar op het familiegoed Kraaijveld
woonde. Zijn eerder in 1844 geboren broer
Hermanus was genoemd naar zijn grootvader
van vaderszijde, arts te Oudewater. Dokter van
Hees had waarschijnlijk liever gezien dat zijn
in 1805 geboren enige zoon Carel hem als arts
was opgevolgd, maar deze koos voor een mili
taire loopbaan. Daarin bracht hij het in 1837
tot eerste luitenant bij de veldartillerie, de rang
waarin hij in juni 1850 te Oudewater overleed.
eerde fotografische momentopname van de
meting, toegelicht met een aanduiding van de
daarbij gebruikte hulpmiddelen en de namen
van de afgebeelde personen, waaronder de
hoogleraar F. J. Stamkart en ingenieur Van
Hees. Van professor Stamkart is genoeg be
kend, maar wie was de afgebeelde ingenieur
Van Hees eigenlijk? De man, die tijdens
Stamkarts driehoeksmeting als diens meest
toegewijde medewerker werd betiteld?6 In het
bijzonder: was Van Hees anderszins nog
geodetisch actief, en zo ja, wanneer, waar en
hoe?
Afkomst en familie
Adriaan Nicolaas Johan van Hees (ingenieur
in spe) werd op 17 december 1844 te Oudewa
ter geboren als zoon van Carel Cornelis Maria
van Hees en Agatha Adriana Hanedoes. Zijn
voornamen erfde hij van zijn grootvader van
moederskant, Adriaan Nicolaas Johan Hane-
Met vier jonge kinderen, onder wie de inmid
dels zeven-, respectievelijk zesjarige Herma
nus en Adriaan, hertrouwde Agatha Adriana
Hanedoes in juli 1851 met de houtzaagmole
naar Roelof Marcus de Jong, met wie zij in het
nabije Willeskop nog vijf zoons kreeg. Daar
was de houtzaagmolen de werkplaats van de
door Adrianus de Jong opgerichte firma A. de
Jong Zonen, een onderneming die na zijn
dood in 1856 werd voortgezet door zijn zoons
Gerardus Johannes en genoemde Roelof Mar
cus. In tegenstelling tot Roelof Marcus had
Gerardus Johannes, die tw intig jaar eerder dan
Roelof Marcus was getrouwd, al dadelijk mee
werkende volwassen zoons; voor laatstge-
5 Adri den Boer, "Goede pr bij basismeting van Stam kart in 1868?", Geo-info 10 (2013) nr. 4, p. 10-12
6 Haasbroek
Adriaan N.J. van Hees groeide op in het huis
(geheel rechts) tegenover de houtzaagmolen van
A. de Jong Zonen te Willeskop.
Coll. RHC Rijnstreek en Lopikerwaard
Ingenieur Van Hees,
gadegeslagen door
een helper, in 1868
aan de basismeting in
de Haarlemmermeer
polder. Uitsnede van
tekening in Weekblad
van Haarlemmermeer
1-1-1869, naar foto,
p. 45 (zie: "Historisch
Nieuws", De
Hollandse Cirkel
2013, nr. 2, p. 81).
Bron: www.beeldbank.noord-hollandsctrchief.nl
43
