Instituut Poutsma vormde ook landmeters
van 1729 van het GAG en een 'Hisgis-kopie'
van de kadastrale kaart van 1832. Het blijkt uit
de twee afdrukken hierbij dat inderdaad de
kladtekeningen op schaal zijn vervaardigd. Het
is verbazingwekkend dat zelfs in de kleinste
details, zoals de noordwestgrens van perceel
M, de zuidoostgrens van perceel N en de ruit
vorm van perceel O, zo goed met elkaar over
eenstemmen.
Ten slotte
Al met al blijkt wederom dat Folckers een zeer
bekwaam rekenaar was en bevestigt hij inder
daad de zinsnede: Landmeten is rekenen".
Uit het voorgaande is wel duidelijk geworden
dat er in de meting en berekening van opper
vlaktes in Stadsroeden weinig of geen fouten
bleken te zijn gemaakt. Maar wel is in dit
hoofdstukje beschreven dat inderdaad onnauw
keurigheden en fouten in metingen en bereke
ningen destijds behoorden bij de uitoefening
van de landmeetkunde, met in het bijzonder de
fouten in de omrekening naar deimpten, grasen
en jukken. Voorts konden een aantal omissies
in de Tafels van Kuyper worden beschreven.
Wat de kladtekeningen betreft kon inderdaad
worden geconstateerd dat deze kladtekeningen
inderdaad op schaal zijn vervaardigd.
Adri den Boer
De zoekterm 'in memoriam' op het Tijdschrift
voor Kadaster Landmeetkunde (K&L) bevat
van 1904-1970 327 treffers, maar per overle
dene was dat inclusief de inhoudsopgaven per
nummer en per jaar wel driemaal. Al is niet
altijd K&L de bron: ook minstens driemaal
was er bij landmeters sprake van vooropleiding
op het instituut Poutsma in het enorme pand
Weerd 18 te Leeuwarden. Over die 'jonge-
herenschool' staat genoeg op internet1:
'Toen Poutsma zijn school in de Weerd open
de, kreeg hij als leerlingen jongelui die op de
gewone middelbare school niet mee konden
komen of bij hun studie onder streng toezicht
moesten staan. Dit bezorgde de school - hoe
kan het anders in een provincie waar iedere
plaats en zijn bewoners "voorheen" een bij- of
scheldnaam hadden - spoedig de naam van
Drilschool of Ezelsacademie. Hoewel die
naam nooit geheel uitsleetomdat jongelui als
geschetst er geregeld weer heengestuurd wer
den, hoorde men hem na verloop van tijd
steeds minder. Daar is wel een verklaring
voor. Immers hoe langer hoe meer werd de
school bezocht door jongelui die het niet aan
verstandelijke vermogens ontbrak en die
geenszins inactief waren. Omstreeks de eeuw
wisseling trof men onder de interne leerlingen
velen aan die het diploma eindexamen h.b.s.
5- of 3-jarige cursus reeds in hun zak hadden.
Zij volgden aan het instituut een opleiding
voor het examen surnumerair bij de poste
rijen. Anderen bereidden zich voor om het
examen voor landmeter af te leggen
Dat waren er dus minstens drie voordat in
1920 het instituut werd opgeheven.
Wiebren Visser
Wiebren Visser (Heerenveen 1893 - 's-Graven-
hage 1967) deed in 1911 eindexamen HBS in
Leeuwarden. 'Na nog een cursus ter voorbe
reiding te hebben gevolgd aan het instituut
Poutsma te Leeuwarden, nam hij in 1912 met
succes deel aan het vergelijkend examen voor
adspirant landmeter en deed hij zijn entree op
1 mei van dat jaar bij de boekhouding van het
Kadaster te Heerenveenaldus L. Prinsen in
het in memoriam van toen de oud-hoofdland-
meter.2 Hij was landmeter in Goes en Den
Haag, waar hij kennelijk in de oorlog wel ge-
16
1 www.poutsma.net, F.H. Pasma in; Leeuwarder Courant, 30 januari 1965
2 K&L 1968, p. 122
