Molenaar: "Hoe de landmeter verdampte
Aclri den Boer
Meer dan vijf jaar na terugtreden als rector van
het ITC hield prof.dr.ir. Martien Molenaar
(Geoinformatics and Spatial Data Acquisition)
op 12 februari daar zijn Nederlandse afscheids
rede. 'Hoe de landmeter verdampte' was de
titel, voorzien van de ondertitel: 'Een korte
geschiedenis vanuit het perspectief van een
deelnemer". Om fysieke redenen werd de af
scheidsrede met tien maanden vertraging uit
gesproken.
Delft 1967-1973
'Met mijn studietijd in Delft erbij ben ik nu 47
jaar actief geweest in wat we tegenwoordig
omschrijven als geo-informatiewetenschappen.
Ik begon mijn loopbaan als geodeet, of land
meter, en ik beëindig die nu als, ja, als wat?
Doet dat er eigenlijk toe? Nee, eigenlijk niet!',
aldus Molenaar. 'De wereld was in beweging,
maar in de opleiding in Delft zag men de land
meter toen nog op laarzen in het veld de topo
grafie inmeten en op kaart vastleggen', zo ver
telde de oud-student nu. Tienstra, Baarda en de
'Delftse School" werden gememoreerd, maar
ook de trage verandering van werkprocessen:
'Men werkte met landmeetkundige en foto
gramme trische instrumenten die lange tijd
meegingen, zodat investeringstermijnen lang
waren. Organisaties kenden relatief lange tijd
nauwelijks de noodzaak tot reorganisaties of
institutionele herinrichting. Een investerings-
en planningshorizon van zo'n 20 jaar leek toen
nog redelijk.'
ITC 1973-1983
In 1973 ging Molenaar voor de eerste maal bij
het ITC werken. Naar hem later bleek was dit
geregeld in een onderonsje tussen professor
Baarda (TH Delft nog) en diens vriend profes
sor Van der Weele (ITC). De Delftse ideeën
zouden moeten worden toegepast op de foto-
grammetrie, maar daar zaten de nieuwe col
lega's niet op te wachten! De methodiek om te
bepalen of geodetische netwerken goed genoeg
waren sloeg vervolgens op zichzelf terug. 'De
berekeningen toonden aan dat verdere verfij
ning van die methodiek niet zo zinvol was, die
was goed genoeg. Dus werd het tijd om me op
andere onderwerpen te richten. Deze resultaten
zijn eigenlijk nooit goed gepubliceerd. Je wilde
dingen weten, je begrip verdiepen. Lang niet
alles werd gepubliceerd, als we snapten hoe
iets zat deelden we dat vaak informeel met
collega's, brachten de nieuwe inzichten in in
het onderwijs en richtten ons weer op andere
vragen. Tegenwoordig lijkt het dat onderzoek
vooral gedaan wordt om te publiceren, dat is
goed voor je c.v. en voor de beoordeling van
onderzoeksgroepen. Publicaties en citatie-
indices lijken nu een doel op zich, belangrijker
dan de intrinsieke waarde van het onderzoek',
aldus de oud-rector. Vervolgens kwamen satel-
lietbeelden op grote schaal beschikbaar voor
civiele toepassingen en volgden steeds betere
beeldanalyses.
Wageningen 1983-1996
In 1983 werd Molenaar in Wageningen be
noemd tot hoogleraar Landmeetkunde en Tele-
detectie. ('Dat was toen Wagenings voor Re
mote Sening!') 'Je moet wel je plaats weten'
was de titel van de inaugurele rede. Belang
stelling voor landmeten verschoof echter naar
RS en GIS en de semantische opdeling van de
representatie van objecten werd daarbij ver
helderd. 'Deze dichotomie werd vaak verward
2
Molenaar tijdens zijn afscheidsrede.
