De Hollandse cirkel van pakweg
het Museon is toch ook rond 1800
gemaakt door deze Jan Marten
Kleman en staat slechts in andere
digitale geheugens.3 DHC 2005-2
publiceerde over dit object met
foto al de 'Varia: Museon
selecteert Hollandse cirkel'
vanaf hun eigen webstek.4
Een andere Hollandse cirkel
(van Wytze Fobbes uit het
Scheepvaartmuseum) staat
behalve op de eigen web
stek weer in het portal
www. maritiemdigitaal. nl.
Geheugenportals zijn ook tekstueel feilbaar,
bijvoorbeeld in de classificatie van navigatie-
instrumenten. Zo prijkt er ergens dit over het
Westfries Museum onder de subkop VOC: 'In
Hoorn zijn er nog de pakhuizen, het Oostin-
disch Huis en andere sporen van de VOC te
zien. Het museum heeft een grote zaal inge
richt die de geschiedenis laat zien van de Lof-
felijcke Compagnie. Modellen van de schepen
waar ze mee voeren, navigatie-instrumenten
als de Hollandse Cirkel en de Jacobsstaf,
kaarten, schilderijen van de bewindhebbers en
handelaren.' 5
Naar www.collectienederland.nl?
Je komt er steeds meer achter dat ook ondanks
mooie portals als www.geheugenvanneder-
land.nl en www.maritiemdigitaal.nl dé collec
tie Nederland aan museale meetinstrumenten
nog niet zomaar te achterhalen is. Daarom is
het nieuwe portal-initiatief www.collectiene-
derland.nl van de Rijksdienst voor Cultureel
Erfgoed ook weer mooi en met intussen al de
collecties van meer dan vijftig musea. De bulk
van trefwoorden als 'Hollandse cirkel' en 'the
odoliet' blijft uit Boerhaave komen, maar je
ziet langs deze weg in één oogopslag daarmee
ook een theodoliet met boussole uit de deelcol
lectie 'Zwevend erfgoed Koninklijke Marine'.
(Of een Hollandse cirkel uit de Deventer mu
sea, zie kader, en ook rijk aan meetkettingen.)
Van een prent van een in de natuur liggende
landmeter weet je snel dat én Boerhaave én het
Maritiem Museum én het Rijks Museum die
hebben. Het grotere kader geeft ook hun di
verse omschrijvingen dankzij internet. Mu
seum Boerhaave heeft zelfs twee verschillende
prenten uit de serie! En zou het zeuren zijn als
je signaleert dat portals elkaar zó overlappen,
dat het ene portal dezelfde al genoemde Hol
landse cirkel van Kleman positioneert in het
depot van Museum Boerhaave en het andere
portal als bruikleen in het Zuiderzeemuseum?
Zo lijkt bij optellen de collectie Nederland nog
groter dan hij al is!
De DHC-instrumentendatabank kan mét de
instrumenten uit de grotere musea van die ge-
67
Hoekspiegel of prisma in Fries
Scheepvaartmuseum
www.geheugenvannederland. nl)
Hollandse cirkel van Kleman als Boerhaave-
bruikleen in Zuiderzeemuseum
www.geheugenvannederland. nl)
3 zoals www.klimaatverhalen.nl
4 www.museon.nl
5 www.dagtripdoen.nl
