Historisch Nieuws
'Onze mijnwerkers' en mijnmeters
De website www.onzemijnwerkers.nl deed met
een gedeeltelijk succes mee aan de Geschiede
nis Online Prijs 2015: bij 275 aanmeldingen
haalde men de shortlist van 15. De webstek
geeft filmpjes van een oral historyproject,
waarin meer dan 50 mijnwerkers aan het
woord komen. Twee van hen, Frans Wetzels en
Ed Houben, hebben het ook over mijnmeters,
maar zoeken naar het woord (hang)theodoliet
is tevergeefs.
De winnaar van de juryprijs was trouwens de
iPad-app Tijdreis 2000 jaar Domplein in
Utrecht, met veel panorama's en 3d-modellen
(makers: Jan de Rode, Geeske Bakker en Arjan
den Boer).
(Redactie DHC)
Koempel Martin Herbergs haalde dagblad
"Ik werkte er als mijnmeter. Dat was best ge
vaarlijk werk. Wij werkten voor 80 procent
ondergronds en moesten in enge pijlers en in
smalle schachten kruipen om die op te meten.
Bang ben ik nooit geweest. Ik bleef op de Wil-
helmina tot 1967, twee jaar voordat die mijn in
1969 sloot. Mijnmeters waren er niet meer no
dig. Op de Emma wel. In 1962 wisten wij
al dat de mijnen dicht zouden gaan. Iedereen in
de kaartenkamer wist dat, maar niemand
praatte erover. Dat de Emma in 1973 dichtging
vernamen wij uit de krant. Zo ging dat. Staats
mijnen liet slecht nieuws altijd op vrijdag uit
lekken in de krant. Dan ging er weer een
weekend overheen en was de eerste boosheid
bij de mijnwerkers verdwenen. Ik heb altijd
graag gewerkt op de Emma. Je kreeg er waar
dering. Ik verliet de Emma als meesterhouwer
dienstdoend. Ik verhuisde naar DSM. Ging
werken op de afdeling externe planologie.
DSM was toen een van de grootste grondeige
naren van Nederland. Er moesten vaak eigen-
domskaarten gemaakt worden. Als vrij
williger ben ik gaan werken in het
mijnmuseum in de abdij Rolduc in Kerkrade
en later in museum Industrion, het huidige
Continium. Ik werd er archivaris, omdat ik
mijnkaarten kon lezen."
(www.demijnen.nl, compleet met toestemming
overgenomen uit Dagblad De Limburger/
Limburgs Dagblad van 27 februari 2015)
NB In dit www-jubileumjaar past het om te
memoreren dat wie 'Wil je mijnmeter worden?'
zonder aanhalingstekens in een zoekmachine
intikt nog steeds de tegenvraag krijgt: 'Bedoel
de u wil je mijn meter worden?', vergezeld van
een mega-aanbod aan spenen en slabbetjes.
Waarden van landmetersbeeldje en kaarten
Op 3 maart 2015 bracht een exemplaar van het
bronzen beeldje De Landmeter van Marlies
Noordkamp €55 op. In DHC 2012-2 is er al
een foto van afgebeeld met de informatie dat
zij als een van de 18 beroepen uit de bouw in
1995 ook een bronzen landmetertje maakte
voor bouwbedrijven Jongen uit Landgraaf.
"Vroegste 'resolutiekaart' gemaakt voor de
Staten van Holland en West-Friesland door de
landmeter W. van Swieten in Voorne", zo kon
digde catawiki.nl in februari 2015 een manus-
criptkaart van 41 x 50 cm aan. Op de kaart zelf
schreef de in 1724 vanuit Brielle geadmitteerde
landmeter onderaan: 'Deeze plaane of kaart
gemaakt door mijn in de maant van September
1726', en hij verzweeg ook zijn gezworen sta
tus niet. De prijs werd €36 (eerdere schatting
veilingmeester €300-€400).
Op 24 maart 2015 kwam een 'Overzichtskaart
van de Gemeente Zijpe' op €60. De aanbie
dingstekst was: "Ca. 1883. Afmeting: 65 x 99
cm. Conditie: redelijk. Randen zijn omplakt
met linnen (origineel). Handgetekende kaart.
Watermerk van Gelder. Schaal 1 25.000. Het
betreft een zgn schattingskaart, die werd ge
maakt door het kadaster om de grondbelasting
te bepalen." Later volgden meer van zulke
kaarten van Anna-Paulowna, Westwoud, Epe
en Oene, Ermelo, Putte, Veessen, Harderwijk
en Nijkerk. (In strijd met de Archiefwet, maar
onbekend hoe lang al in particulier bezit, red.
DHC) In mei zouden 26 kadastrale veldplans
72
