Vakhistorie in Geo-Info
Ferjan Ormeling versloeg in nummer 2015-2
van Geo-Info de eerste Jansoniuslezing. Ter
nagedachtenis aan de familie van haar man
Rolf is in 2013 door mevrouw Janssonius-
Schultheiss het Jansonius-fonds gesticht, ter
vermeerdering van de kennis van de histori
sche kartografie. Door dit fonds wordt o.a. de
instelling van een (binnenkort in te vullen)
bijzondere leerstoel historische kartografie aan
de UvA mogelijk gemaakt. Om de aandacht op
dit fonds te vestigen wordt vanaf 2015 elk jaar
door de onderzoekgroep voor de geschiedenis
van de kartografie Explokart een Jansonius
lezing georganiseerd. Dr. Peter van der Krogt,
Jansonius-conservator bij Bijzondere Collec
ties van de UvA, hield op 30 januari jl. de eer
ste lezing: over Johannes Jansonius!
Als 'parel' werd in Geo-Info 2015-2 opgeno
men een deel uit de redactionele intro van
DHC 2015-1 over Holsbrinks stukje 'NAM-
NAP' uit Geo-Info van 2004. Een andere 'pa
rel' in dit themanummer over remote sensing
was: 'Remote geschiedschrijving - 'Al vanaf
eind jaren zeventig en begin jaren tachtig werd
door de MD het nodige aan Remote Sensing
gedaan. Nadat in 1986 de afdeling Remote
Sensing was opgericht, is de MD uitgegroeid
tot een van de belangrijkste remotesensingcen-
tra in Nederland. In de afgelopen jaren zijn ten
behoeve van operationeel gebruik door RWS-
diensten voor een groot aantal toepassingen
methoden ontwikkeld om remotesensingbeel-
den te verwerken tot bruikbare informatie.'
Uit: Meetkundige Dienst, de volgende 60 jaar
Geo-Informatie voor de Rijkswaterstaat, Delft,
jubileumpublicatie 1991'
(Redactie DHC)
Beeldbank van Defensie: PWA met sextant...
Het Nederlands Instituut voor Militaire Histo
rie beheert circa 2 miljoen foto's en dergelijke.
Inmiddels zijn 250.000 ervan in een beeldbank
te bekijken. Bij de zoekterm 'Topografische
Dienst' is het 565 keer raak (veel luchtopnames
van 1953) en bij Dienst der Hydrografie 170
keer. Een zoekterm als 'Snellius' geeft 204
scheepstreffers. 'Theodoliet' geeft nu nog
maar 12 treffers en 'sextant' slechts 25, maar
dat wordt vast meer. Daarenboven prijkt er nog
een foto met een sextant onder het trefwoord
'hoekmeten'. Van elk instrument wordt er een
hierbij afgebeeld. In de eerste plaats is dat een
anonieme medewerker van Verificatie van
's Rijks Zee-instrumenten in Leiden met een
theodoliet. Als tweede gaat het om een op
name uit 1986: 'Ltzsd 3 KMR Z.K.H. Prins
Willem-Alexander (Claus George Ferdinand)
(1967) 'schiet een zonnetje' met de sextant aan
boord van fregat Hr.Ms. Abraham Crijnssen
(1983-1997) tijdens zijn introductie bij de Ko
ninklijke Marine.' Tot slot nog een omschrij
ving zonder foto: "Hydrografische werkzaam
heden. In de ijzige winterwind hanteren twee
officieren een theodoliet. In de winters
1944/45, 1945/46, 1946/47 is er door de Hydro
grafische Dienst in Nederland doorgewerkt om
de achterstand van de oorlogsjaren zo snel mo
gelijk in te halen. I.v.m. vernielingen van kerk
torens, hoge schoorstenen en andere herken
bare punten moesten er regelmatig nieuwe
punten worden ingemeten. Links Ltz 3 J.H.R.
van der Willigen en rechts Ltz 3 F.C. Oosten.'
(www.nimh-beeldbank.defensie.nl)
75
Anonieme
vakman met
theodoliet
(www.nimh-
beeldbank.
defensie. nl)
«Mk.
Prins Willem-Alexander met sextant in 1986
www. nimh-beeldbank. defensie.nl
