het produceren van nieuwe vakliteratuur. Pas echt hard gaat het met de toename van het aantal gepubliceerde werken aan het begin van de twintigste eeuw. Deze toename is zeer waarschijnlijk mede het gevolg van de privati sering van het landmeetonderwijs. Tot dan toe werd het vak geleerd uit overlevering (dus van vader op zoon) of bij staatsinstellingen als de Koninklijke Militaire Academie (KMA) en het kadaster. Aan het eind van de negentiende eeuw ontstaat de discussie of de opleiding niet in Delft gegeven zou moet worden, maar aan gezien de landmeters toch in staatsdienst kwa men, achtte men dit niet noodzakelijk.15 Dit verandert echter aan het begin van de twintig ste eeuw, als op 9 maart 1918 de Landbouw- hoogeschool te Wageningen haar deuren opent en het kadaster daar dat jaar vanaf 16 septem ber haar landmeters laat opleiden.16 Op 1 sep tember 1935 begint de opleiding tot civiel- landmeter te Delft als tegenhanger van Wageningen, terwijl in 1954 de opleiding land meetkunde start aan de HTS te Utrecht.17 Naast deze drie zullen op verschillende niveaus diverse andere opleidingen volgen, waaronder de HBO-opleiding Hydrografie in Amsterdam in 1979, waar ook landmeetkunde in het vakkenpakket is opgenomen. Tegen het eind van het millennium bieden ten minste 15 instituten een opleiding landmeten aan.18 Niet altijd blijkt hiervoor dezelfde literatuur ge schikt te zijn, en dus neemt de diversiteit ervan toe en daarmee het aantal gepubliceerde wer ken. Titels verschijnen, verdwijnen en worden aangepast aan het nog steeds sterk ontwikke lend vakgebied, en een ware wildgroei aan boeken lijkt te ontstaan. Herdrukken Figuur 8 toont de temporale distributie van alle uitgaven, inclusief herdrukken, die sinds Sems en Dou het licht zagen. Zoals verwacht is de distributie een stuk vlakker (de verticale schaal is expres gelijk gehouden aan figuur 5), maar bovengenoemde perioden blijven prominent zichtbaar. Opvallend zijn de toch nog wel grote gaten van circa 30 jaar in de periode 1600 1800 van de grafiek. Het eerste betreft de eer ste druk van M. van Nispens De Beknopte Lant-Meet-Konst uit 1662, welke, in Van Nis pens eigen woorden, uitgegeven werd om de volgende reden: Alsoo eenigen tijdt herwaerts, de Practijcke des Landt-metens, wel eer ghemaeckt door Jan Pietersz. Dou, seer schaers te krijgen is o I— 55 <D CO J3> 70 60 50 40 30 S? 20 CD <0 10 1550 1600 1650 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 Jaar van Publicatie Figuur 8: Temporale distributie alle uitgaven 15 R. van der Schans, Steeds voor u/jou de plaats bepalend: 50 jaar opleiding tot geodetisch ingenieur, (Delft, 1998), p. 17 16 Idem, p. 18 17 Idem, pp. 20-21 18 Zie tabel 2 in J. De Kruif, 'Waar leer ik Geo-Informatie? Overzicht van opleidingen en cursussen op het gebied van geo-informatie', in: Geodesia 2003-6, (Apeldoorn, 2003), pp. 247-260

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2015 | | pagina 9