verenigd). De samenwerking had tot doel om
de belangen en de maatschappelijke functie
van het Kadaster gezamenlijk te bevorderen,
de tegenstellingen tussen de verschillende cul
turen te verminderen en gezamenlijke stand
punten met meer kracht naar buiten te brengen.
Van de zijde van de bewaarders is het vooral
mr. W. Louwman (toen voorzitter van de ver
eniging) geweest die zich voor de samenwer
king heeft ingezet. Uiteindelijk werd de strijd
bijl dus begraven en per 3 december 1992
fuseerden beide verenigingen zelfs tot de Ver
eniging voor Kadaster (VVK). De reeds ge
pensioneerde bewaarders wilden geen lid van
de nieuwe vereniging worden. Actieve bewaar
ders gingen akkoord, mits er altijd een bewaar
der in het Bestuur van de VVK zou zitten. Dat
werd statutair vastgelegd. In 2006 zijn de Ne
derlandse bewaarders lid van de Europese be
waardersassociatie ELRA (European Land
Registry Association) geworden. De president
van de ELRA (de genoemde mr. W. Louwman)
heeft in 2011 op Cyprus een samenwerkings
overeenkomst met Europese organisaties van
Landmeters gesloten. Ook in dat verband zijn
tegenstellingen blijkbaar overbrugd.
Maatschappelijke positie van de
hypotheekbewaarders
Adelstand
Zeker 25 bewaarders behoren tot de adelstand.
Ook verder blijkt dat vooral in de 19e eeuw
men van goeden huize was. Denk daarbij aan
namen als: Bentinck tot Nijenhuis, Berdenis
van Berlekom, Copes van Hasselt, Festus van
Breugel, Flugi van Aspermont, van Hemert tot
Dingshof, van Heyningen Nanninga, van der
Maessen de Sombreffe, de Mey van Streef
kerk, van Swinderen van Rensuma, enz.
Salaris
De financiële positie van de bewaarders heeft
ook te maken met het feit dat in ieder geval tot
1922 de inkomsten van het kantoor ten goede
kwamen aan de bewaarder persoonlijk (men
moest ook wel bepaalde kosten voor zijn reke
ning nemen). Dit verklaart ook waarom veel
bewaarders van standplaats veranderden: men
probeerde naar een groter kantoor te komen
(met méér inkomsten).
Koninklijke onderscheidingen
25 bewaarders waren Ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw.
26 bewaarders werden benoemd tot Ridder in
de Orde van Oranje-Nassau.
30 bewaarders waren Officier in de Orde van
Oranje-Nassau.
Één bewaarder kreeg alle drie de voornoem
de onderscheidingen; één werd zowel tot Rid
der als tot Officier in de Orde van Oranje-
Nassau benoemd.
Twee bewaarders waren drager van de Mili
taire Willemsorde.
Enkelen waren Ridder of Kommandeur der
Orde van de Eikenkroon van Luxemburg,
Ridder van het Metalen Kruis, Ridder der
Orde van de Bevrijder Simon Bolivar van
Venezuela, Ridder der Orde van Leopold van
België of Ridder in de Orde van den Leeuw
en de Zon van Perzië.
In totaal waren - voor zover bekend - 90 be
waarders onderscheiden.
De periode 1940-1945
Landmeter J. Best werd in 1929 bewaarder te
Almelo. In de Tweede Wereldoorlog werd hij
N.S.B.-burgemeester van Emmen. In 1948
werd hij gezuiverd door de Zuiveringscom
missie en veroordeeld tot acht jaar gevange
nisstraf.
De bewaarders M.A. Hollestelle te Arnhem
en K.J. Bes te Zwolle kregen grote problemen
met de Duitse bezetter; in 1943 werden zij
door de bezetter ontslagen. Beiden zijn na de
oorlog in ere - en in hun ambt - hersteld.
In Zwolle had het Militair Gezag na de be
vrijding gemak van een schriftje dat de be
waarder mr. K.J. Bes stiekem had bijgehou
den van alle akten waarbij NSB'ers huizen en
grond zogenaamd hadden gekocht van Joden.
Dit soort frauduleuze akten kon bestaan door
de medewerking van minder goede notaris
sen.
De bewaarders per kantoor
Ondergetekende heeft een overzicht samenge
steld waarin per kantoor (er waren er 36) de
namen van de bewaarders (totaal ca. 400 per
sonen) zijn vermeld met de gevonden nadere
105
