Varia: MD-landmeters in oorlogstijd
Het Tijdschrift voor K&L van 1942 bevat wei
nig over de dagelijkse zorgen in de bezettings
tijd. Op pagina 61 deelt het NLF-Hoofdbestuur
mee besloten te hebben dat er in september
1942 een congres zal worden gehouden en wel
ke mannen daarvoor in vier commissies zijn
benoemd. Pagina 62 geeft zelfs bevorderingen
bij de Meetkundige Dienst van de Rijkswater
staat (MD), waarbij de afkorting o.a. achter
een nieuwe rang duidt op de term 'op arbeids
overeenkomst'. Een mijlpaal was dat wel. In
1981 nog zou Waalewijn in een dienstjubile-
umpublicatie schrijven: 'In 1941 werd ook de
rang landmeter van de Rijkswaterstaat bij de
MD ingevoerd, waardoor aan de in Wagenin-
gen of in Delft afgestudeerde landmeters een
zelfde carrière als bij het Kadaster kon worden
geboden. Een groot aantal van hen had echter
reeds gekozen voor een loopbaan bij het Ka
daster op het moment dat aldaar de deur weer
werd geopend (1938-1939).' Menéér Sybren
Rienstra (1909-1991) zou in 1951 geodetisch ir.
worden op een snelle scriptie 'Paspunten'. Hij
werd later zelfs hoofd van dienst (en zou mij in
1964 als 15-jarige met MULO-B persoonlijk
aannemen voor de basisopleiding Landmeet
kunde).
In nummer 1981-4 van het MD-blad publi
ceerde ik als eindredacteur bij een dagboek
van een senior-van-toen de brief van 25 sep
tember 1940 die het MD-volk van de baas
kreeg met de vraag of ze 'geheel of gedeeltelijk
van joodschen bloede' waren. Commentaar
van senioren volgde, om te beginnen monde
ling. Oud-administrateur A.J. Nienhuis schreef
nadien eerlijk in nummer 1981-5: 'Het is won
derlijk te bedenken, dat zulke brieven over
maatregelen tegen joden uitgingen. Ik heb
daar hoogstwaarschijnlijk zelf ook wel wat
aan gedaan. We vonden het toen wel een ake
lig onderwerp, maar beseften nog niet wat de
gevolgen konden zijn. Je dacht nog te veel aan
het goede in de mens. Een paar maanden later
wisten we wel beter.' In Geodesia is later gepu
bliceerd over de gedenksteen van WOII bij de
dienst anno 1949 (herplaatst in 2003), inclusief
de naam van de omgebrachte Joodse fotograaf
S. de Vries.1
Een externe tijdlijn van WOII durf ik bij die
bevorderingen van 1942 en hun pr toch niet te
plaatsen.
Adri den Boer
Meetkundige Dienst van den Rijkswaterstaat. In afwachting van de tot
standkoming van een aanvulling van het B. B. R. A. 1934 tot rangschikking in
schaal 204 van het ambt van landmeter bij den Meetkundigen Dienst van den
Rijkswaterstaat zijn m.i.v. 1-12-1941 tot den rang van landmeter o.a. bevorderd
de landmeetk, ambt Ie kl. o.a. M. Lunenburg en J. Wolthuis, de landmeetk..
ambt. 2e kl. o.a. D, Luiten, S. Rienstra, C. Roggeveen en H. E. W. Schut.
allen ter standplaats Delft. Voor den nieuwen titel komen alleen civiel-landmeters
of daarmede in bekwaamheid gelijk te stellen personen in aanmerking, nadat zij
gedurende een diensttijd van ten minste drie jaren van hun geschiktheid hebben
doen blijken.
122
1 Adri den Boer, 'Niet met de stroom mee...'. Een bedrijfsmonument voor de jaren 1940-1945, in: NGT Geodesia 1995-4, p. 209/210
