Hypotheekbewaarders en landmeters: vuur en water?
1^- 1
Zacharias Klaasse
Inleiding
a. Het Kadastermuseum beschikt over een
tweetal boekwerken waarin de landmeters ver
meld staan die vanaf de kadastrering bij het
Kadaster hebben gewerkt. Voor de hypotheek
bewaarders ontbrak een dergelijk overzicht.
Hoewel ik reeds lang het voornemen had om
aan zo'n overzicht te werken, ging ik daadwer
kelijk me erin verdiepen toen ik hoorde dat
mijn gewaardeerde collega Guido De Latte -
scheepshypotheekbewaarder te Antwerpen
- een overzicht van alle Belgische hypotheek
bewaarders aan het samenstellen was.
b. De gegevens over benoemingen, verplaatsin
gen en ontslagen heb ik voornamelijk gevon
den in de Verzamelingen van decisiën, arresten
en vonnissen (1830/1832), de Periodiek Woor
denboeken (1837-1970), het tijdschrift voor
Kadaster en Landmeetkunde (1885-1970), het
archief van de voormalige Vereniging van
Hypotheekbewaarders, dagregisters van 1811
1838, Staatscouranten, gedigitaliseerde dag
bladen, de openbare registers, enz.
1799) "relative a lórganisation de la conserva
tion des hypothéques", die met de artikelen
2196-2203 Code Civil het hypotheekrecht in
Frankrijk bestrijkt. Zij hield o.a. in dat de hy
potheekbewaarders alvorens hun ambt te aan
vaarden, een waarborgsom moesten storten bij
de arrondissementsrechtbank, wat herinnert
aan de tot 1922 ook in Nederland bestaande
persoonlijke aansprakelijkheid van de bewaar
ders voor hun verrichtingen.
De invloed van Napoleon
De Staatsregeling van 1798 - door politieke
woelingen ontstaan - maakte een eind aan de
zelfstandigheid van de provinciën. Koning Lo-
dewijk Napoleon voerde bij besluit van 24 fe
bruari 1809 het "Wetboek Napoleon, ingerigt
voor het Koningrijk Holland" in. Dat was voor
korte tijd, want in juli 1810 werd ons land bij
Frankrijk ingelijfd. Toen golden hier de Franse
wetten. Per 1 januari 1811 werden de Franse
wetten ingevoerd voor Zeeland (voor Vlissin-
gen al in 1808), Noord-Brabant en het zuidelijk
De openbare registers
Frankrijk
Na de Franse revolutie
wordt bij de wet van 9 mes-
sidor III (oogstmaand 27
juni 1795) de hypothecaire
boekhouding ingevoerd en
de "conservateur des hy-
pothéques" belast met de
inschrijving van de hypo
theken in ieder arrondisse
ment. De volgende stap
werd gezet in de wet van II
Brumaire VII (mistmaand
1 november 1799), toen
het specialiteitsbeginsel
werd aanvaard. Ook kan
hier worden genoemd de
wet van 21 Ventöse An VII
(windmaand 11 maart
99
PKett„t
DlaJONATiON i,UMl
Z, -W-V
t
U ,-A a- ;L-/Ai.
nfcjr.. I )ij,Z jétfit/jh*/,1
4.^.-2.
I I véüw**-'.
%4
i-ïvf'-
V' Xjnnd f--
M&fjf-
JM*
Dagregister uit Arnhem waarin duidelijk de overgang van het Frans naar
het Nederlands is te zien (Kadastermuseum)
