Taken, salaris en verantwoordelijkheden van
de hypotheekbewaarders
Taak in 1838
Het koninklijk besluit van 1 augustus 1828,
Stb. 52 (in werking getreden op 1 augustus
1838) bepaalde o.a.:
1. dat gewoonlijk een ambtenaar der registratie
(een onderdeel van de belastingdienst) tot
bewaarder der hypotheken en van het ka
daster zou worden aangesteld;
2. dat de bewaarders belast zijn met de in- en
overschrijving van akten, de ontvangst van
's lands rechten (tarieven), het houden van
de kadastrale kaarten, de bijhouding van de
kadastrale leggers en de afgifte van uittrek
sels uit de stukken;
3. dat de bewaarder een borgtocht - naast de
"gewone borgtogt voor de zekerheid van
's lands penningen" - moest stellen voor de
meerdere zekerheid van het publiek. Dit
hield verband met de persoonlijke aanspra
kelijkheid van de bewaarder voor fouten in
de uitoefening van zijn ambt. Die zekerheid
kon worden gegeven in inschrijvingen in het
grootboek of bijboek van de nationale wer
kelijke schuld of in onroerende goederen. In
het laatste geval werden die onroerende
goederen met hypotheek bezwaard. Het be
drag van de borgtocht varieerde van f. 4000
Ter illustratie van de maatschappelijke positie van een bewaarder in de 19e eeuw volgt hier
een opsomming van de inboedel van de hypotheekbewaarder J. de Bergh te 's-Hertogenbosch,
die werd geveild blijkens een bericht in de Bredasche Courant van 18 maart 1834:
"Op Woensdag den 2den April 1834, des namiddags ten twee ure en volgende dagen, zal,
JOHAN MARINUS OFFERS, Vendumeester wonende in de Hinthamerstraat te
's Hertogenbosch, ten huize van Mevrouw de Weduwe van wijlen den Heer JACOBUS DE
BERGH, in leven Bewaarder der Hypotheken, in de Peperstraat alhier, verkoopen:
Een zeer netten en aanzienlijken INBOEDEL, bestaande in Kabinetten, Secretaires,
Consoles, Commodes, Bufetten; Canapé, Uittrek-, Thee- en Speeltafels, Stoelen met geel en
blaauw Damaste en zwarte Trijpe Zittingen, dito zwarte Trijpe Zittingen voor Vensterbanken,
Mahoniehouten Stoven, Oost-Indische Kist en Chinees verlakt Schrijfkistje, een Schildpadde
Kistje met Zilver gemonteerd, eene fraaije Bouloir, Papegaaiskooi, Pavilloenen met en
zonder Behangels, Meubelgordijnen met Drapperien en Ornementen, Valgordijnen, extra
schoone Spiegels, diverse Lampen, Platen achter glas, eene Zware IJzeren Geldkist, Badkuip,
Smyrnasche en andere Tapijten, Vloerkleeden en Carpetten. Voorts eenig Beddegoed, een
dons Damast Dekbed, Deken en verder Bedden-toebehooren; mitsgaders eene groote partij
fraai Chineesch-, Japansch- en Saksisch Porcelein, Thee-Serviesen, Verlakte Goederen,
Aarde- en Glaswerk, ondenscheiden Koper-, Tin-, Stookgereedschappen, Kagchels,
Dordschen Haard, Tuingereedschappen en een zeer schoone Steenen Tuinbeeld op Piédestal.
Een fraai assortiment BOEKWERKEN, als: Beschrijving van Palestina, Poèmes de
Goldsmith et Parnell, vues pitoresques d' Angleterre en Monument du costume physique et
moral, net gebonden en zeer zeldzame exemplaren, alle de Werken van Voltaire, Rousseau,
Walter Scott en meer andere fraaije werken; voorts eenige Portefeuilles met Platen,
Portretten en Schetsen naar Rembrand, Gerard Douw, David en andere beroemde Meesters;
eene OPTICA-SPIEGEL met PLATEN, eene zeer goede met Zilver gemonteerde
DWARSFLUIT en een groot assortiment MUZIJK. Wijders zal nog worden verkocht eene
fraaije partij fijne HEESTERS- en BLOEMGEWASSEN, waaronder uitmuntende twee zware
Laaurier-Boomen, Magnolia's, Oranje-boomen, onderscheidene soorten van dubbele
Camilias, witte Rododenderums; dito Oleanders en Pioenrozen; alsmede eene groote partij
CANARIE- en andere VOGELS en VOGELSKOOIJEN.
Alle welke Goederen op Dingsdag den Isten April 1834, voor een ieder te zien zijn van des
voormiddags 9 tot 12 ure, en des namiddags van 3 tot 6 ure. Zegt het Voort."
101
