1812. Op die datum sneuvelde Gerrit tijdens de
gevechten rond de oversteek van de Berezina.
Het Franse leger hield er een gedetailleerde
administratie op na en in de de legerarchieven
te Vincennes bevond zich de persoonlijke in
formatie over Gerrit zoals onderaan de figuur
weergegeven. De stamboom geeft de familie
relatie tussen Gerrit Janz Kraak en de auteur
Menno-Jan Kraak. In de figuur 4 is deze relatie
geografisch weergegeven in een ruimte-tijd
kubus, met onderin de situatie in 1812, weer
gegeven op een kaart uit de "Atlas to Alison's
history of Europe constructed and arranged,
under the direction of Mr. Alison, by Alexan
der Keith Johnston - 1848 - plate 73 Passage
of the Beresina". De route van de
Franse en Russische troepen is
ingeschetst. Boven in de kubus de
situatie in 2012, gebaseerd de
Open Street Map, met het GPS-
pad van de auteur die toen een
bezoek bracht aan de plek waar
Napoleon de Berezina overstak.
Een van de onderzoeksdoelstel
lingen was om te zien of het mo
gelijk was de kaart van Minard
uit 1869 te verbeteren. Is dit ge
lukt? Ja en nee. Om met dit laat
ste te beginnen, Minard maakte
zijn kaart als protestpamflet tegen
de zinloosheid van de oorlog. De
manier waarop hij het verhaal
van de enorme verliezen van Na
poleon tijdens deze veldtocht zo
prominent in beeld bracht is niet
te verbeteren. Wel zijn er andere
manieren om naar de gegevens te
kijken; manieren die elementen
van het verhaal er beter uitlichten
dan Minard deed. De figuren 5, 6
en 7 geven hiervan voorbeelden.
Figuur 5 geeft meer detail over
de bewegingen van Napoleons
troepen tijdens de veldtocht. De
kaart toon de routes van de indi
viduele korpsen op de 'Minard-
manier', als bewegingskaart
waarbij de dikte van de paden
overeenkomt met de omvang van
de korpsen. Dit lijdt tot een over
volle kaart met veel overlap.
Minard beschikte ook over deze detailinforma
tie, maar besloot de gegevens te aggregeren. In
een interactieve omgeving, waar men lagen uit
en aan kan zetten, hoeft dit geen probleem te
zijn.
Figuur 6 toont de informatie uit de vorige in
een ruimte-tijdkubus. Hier zijn een aantal inte
ressante feiten uit de beelden af te leiden die
niet direct uit Minards kaart blijken. Het gaat
hierbij met name om de weergave van de tijd.
Het is duidelijk te zien dat Napoleon een
maand in Moskou verbleef (A), dat het IX
korps van Gerrit Janz Kraak pas halverwege
aan de veldtocht ging deelnemen (B) en dat het
X korps maar weinig bewogen heeft.
136
jan
Gerritz
KRAAK
1 769-1 S32
GERRIT
JANZ
KRAAK
1790
27-1 1-1812
WATZE
JANZ
KRAAK
1794-1 858
MINTJE
KRAAK
1821-1 SBB
WATZE
KRAAK
I 858-1 90O
MlNTJE
KRAAK
I 885-1971
EELKE
KRAAK
1926-1 995
Henno-Jan
KRAAK
1 958-
Figuur 3. De stamboom van de familie Kraak met de relatie tussen
de auteur en Gerrit Janz Kraak. Inzet: de auteur bij een monu
ment aan de Berezina nabij de locatie van de overtocht.
Bron: Kraak, 2014 - blz 15 Mapping Time
