2015-3 (Zacharias Klaasse, Hypotheekbewaarders en landmeters: vuur en water?)
Op deze bijdrage is nog een tekenende aanvulling te geven op basis van een boek, aanwezig
in het Kadastermuseum, maar dankzij de Columbia University in the City of New York ook
op internet. Het gaat om: P.W. Toewater, Iets over het kadaster in Nederlandsch-Indië, Bata
via 1867. Het gaat niet over die kolonie zelf. Toewater zegt daarin ook: 'Men heeft bij het
kadaster in Nederland de volgende ambte
naren' en somt dat volk dan op vanaf de
Ingenieur-verifikateur. Bijgaand knipsel
geeft de laatste zin uit diens opdracht als
illustratie van de technische precisiedrang
of -dwang. De aansluitende tweede taak
omschrijving is die van de Bewaarders met
als meest memorabele zin: 'Zij houden
toezigt over de landmeters op hun kantoor
aanwezig, en geven ingeval van wange
drag van een hunner, daarvan onverwijld
kennis aan den Ingenieur-verifikateur.'
Adri den Boer
'Detail uit de
kaart van II
Medemblik: H|
Links een land- HM H^^l
meter met een Hl! Kgj*
Hollandse cirkel ^H
die gebruikt HIP 91
wordt om de I^Qft SwKl
hoeken tussen de H^H| joHF
straten te meten; Hl jwjB**'! 4
rechts een land- H^Ky j f
meter met zijn Ijl^ td JJ
meetlint. H^H mk
De tekst zegt dat g
Joannes Schagen,
meetkundige, de
kaart getekend heeft in 1649.' Dat staat op www.kb.nl/themas/atlassen/stedenatlas-de-wit.
Het lijkt een stevige opwaardering voor het afgebeelde meetkruis, terwijl de meetketting
weer wordt gedegradeerd tot meetlint.
(Adri den Boer, en inbrengen mag!)
167
De Ingenieurs verzekeren zich van de naauw-
keurigbeid der meet-instrumenten.
SS®. Bewaarders van de hypotheken en het ka
daster.
Deze zijn verantwoordelijk voor den goeden gang
der dienst van het kadaster ten huDnen kantore,
en zorgen mitsdien, dat alle werkzaamheden be
hoorlijk worden verrigt.
Zij honden toezigt over de landmeters op hen
kantoor aanwezig, en geven ingeval van wange
drag van een hunner, daarvan onverwijld kennis
san den Ingenieur-verifikateur.
ScLtfW O-Mrnct-ra
Qtfialiunt l ff 9