'Monument voor de landmeter' onthuld in Zwolle
Adri den Boer
Toespraakjes
Overijssels gedeputeerde Eddy van Hijum en
de Zwolse wethouder Ed Anker beperkten
zich in hun officiële woorden. (En dat Ed en
Eddy 'was nooit afgesproken'.) De CDA-gede-
puteerde had als Zwols raadslid al gewerkt
aan de scheiding tussen de polder Masten
broek en hun toekomstwijk Stadshage en vond
de figuurlijke mijlpaal dus mooi. De (sinds
2014) Zwolse CU-wethouder zat toen nog in
de 2e Kamer of het college van Almere. Hij
vond het uitzichtpunt op de 'nieuwe wal' langs
de Hasselterweg een mooie plek voor het mo
nument, precies op de grens van het Nationaal
Landschap IJsseldelta en Stadshagen. Waarom
de 'nieuwe wal' in de uitnodiging geen ge
luidswal heette legde hij ook uit. Hij mocht
geen dijk heten, omdat dat een wettelijk be
schermde term is, maar de wal is wel een re
serve-waterkering voor Stadshagen! Overigens
besefte hij dat de achterkant van het object
met kijkspleten om de polder te bewonderen
vanaf de Hasselterweg een vogelhut moest
lijken. De geüniformeerde Klaas van der Wal
legde uit dat Frederik Stoveken (1314-1378)
landmeter van de bisschop van Utrecht was.
Hij zorgde voor het unieke rechthoekige pa
troon van de ontginningspolder. Het 'boeg
beeld van de IJsseldelta', Van der Wal dus,
veronderstelde gebruik van de 'sleepketting'
door de landmeter en memoreerde de stichting
van de parochiekerk van Mastenbroek ('her
vormden waren er nog niet, laat staan gerefor
meerden'). Hij wist dat boeren doorgaans wei
nig met monumenten hebben, maar poneerde
toch de stelling: 'Landmeters zouden meer
geëerd moeten worden, het waren voorlopers
van Kadastermensen!' (Van der Wal is overi
gens voorzitter van de Advies- en Initia-
tiefraad Nationaal Landschap IJsseldelta, lo
kaal AIR genoemd.) Stedenbouwkundige
André van der Eijk van het Rotterdamse Bu
reau MAAN sprak als ontwerper van het mo
nument. Het bleek er één (de eerste en vast de
mooiste) uit een reeks betonelementen te zijn
die de wal met ook een recreatief fietspad erin
Vrijdagmiddag 24 juni werd in de geluidswal
in de Zwolse wijk Stadshagen een monument
onthuld voor landmeter Frederik Stoveken. Hij
zorgde voor het verkavelingspatroon van de
polder Mastenbroek anno 1364. Indirect zorg
de hij ook voor de stedenbouwkundige opzet
van het nog vooral toekomstige Stadshagen.
Bruiklenen Kadastermuseum
Bij de partytent bij de fietstunnel onder de
Hasselterweg viel vóór de start van het feeste
lijk gebeuren een zwart geüniformeerde meet-
arbeider al meer op dan de presente bestuur
ders in mooiere pakken. Kleren maakten de
man! Hij had bovendien een oude Kadasterfiets
inclusief meetband en jalons. Was het pak van
rond 1970, de fiets dateerde uit 1946 en was
gebruikt door een meetarbeider in Limburg.
Toen het Kadaster in 1982 150 jaar bestond
prijkte déze fiets op een tentoonstelling in
Roermond. Bij het opdoeken van de vestiging
daar kwam de fiets in het Kadastermuseum in
Arnhem terecht. Door de overige genodigden
werd ruim 300 meter gelópen naar de plek van
handeling in Breecamp-Oost in Stadshagen.
106
Verkleed boegbeeld Klaas van der Wal vóór de wal
op een Kadasterfiets uit 1946 (foto's Adri den Boer)