boomgaard buiten de stadswallen van Culem-
borg: een boomgaard op de Landwaard en een
boomgaard bij de Paardengracht. 27 x 51 cm.
De schaal van de kaart is ca. 1:1000. De
percelen zijn opgemeten in Rijnlandse roeden.'
De toelichting is het hier opnemen wel waard
en dat geldt zeker de laatste regel: 'Jacob
Knabiaan was destijds gezworen landmeter. In
1791 werd hij officieel als tekenaar en land
meter ingeschreven. Rond 1800 werkte hij
bovendien als kaartkopiist voor de Genie in
Den Haag. Na de oprichting van het nieuwe
Koninkrijk der Nederlanden, in 1816, werd
Knabiaan benoemd tot de eerste hoofdinspec
teur van het Kadaster voor de noordelijke pro
vincies (het latere Nederland). Hij zou deze
functie blijven vervullen tot 1828. Een mooi
staaltje vakmanschap van een landmeter wiens
verdiensten niet onopgemerkt bleven gezien
zijn benoeming in 1816. De kaart kan dus ook
interessant zijn voor wie de geschiedenis van
het Kadaster bestudeert.' Om die zin ging het!
Een exemplaar van de in het vorige nummer op
p. 68 afgebeelde 'Atlas van den Hoekschen
Waard' van 1835 van de kadastrale bijverdie
ner Kips was op €600-€800 geraamd, maar er
werd niet meer voor geboden dan €450.
(Redactie DHC)
...en in instrumenten
De 'Landmeters Acetylene Signallamp. E.R
Watts Sons ca. 1910' raamde de veiling
meester op €160-€260. Het werd €130. Uit de
toelichting: '.de oorspronkelijke AC branders
zijn op enig tijdstip verwijderd en vervangen
door een met vloeibaar kwik gevulde lamp, de
werking hiervan is mij niet bekend. Verder
ontbreekt de richtspiegel voorzover mij be
kend, en de grote lens heeft randchips'.
Een gewone koperen equerre, een naam die
men niet wist, werd zó aangeboden: 'Dit in
strument was vermoedelijk bedoeld voor land
meters of het leger. Waarschijnlijk voor hoek
metingen. Er staat geen naam op, alleen een
stempel, met initialen S en L met een kande
laar, in het onderste deel.' Opbrengst €60.
(Het is niét de equerre die prins Willem-
Alexander op 25 april 1996 bij de MD van
Rijkswaterstaat kreeg, al is die ook nog niet te
vinden op www.koninklijkeverzamelingen.nl
Iets later bracht een Franse koperen equerre
met kistje €45 op. Zou de toelichting 'In de
deksel staat VM1261' niet eens de gedachte
hebben opgewekt dat hij uit de collectie Ve-
ning Meinesz zou kunnen komen?
Een in Amsterdam gemaakte Hollandse cirkel
bracht €850 op. De toelichting: 'goede onge-
restaureerde staat, 2 zichtdraadjes gebroken,
houtje in kist voor verlengstukje zit los, geen
sleutel. Een zeer belangrijk landmeetkundig
instrument uit circa 1825: de Hollandse cirkel.
Daarmee konden over grote afstanden hoeken
gemeten worden. Het duurde tweehonderd
jaar voordat er een beter instrument werd ont
wikkeld voor hetzelfde werk. Maker Kleman
zoon circa 1825, cirkel niet gesigneerd, maar
kistje wel, hoort duidelijk bij elkaar, in goede
staat. Kleman Zoon instrumentenmaker
voor Z.M. de Koning. kistje b 22,5 cm h 21 cm
d 22,5 cm. gewicht totaal 4 kg. doorsnee cirkel
112
Hollandse cirkel van Kleman weer verhandeld
www.catawiki.nl)
'Landmeters Acetylene Signallamp. E.R Watts
Sons ca. 1910' (www.catawiki.nl)
