jaar in 2014 bij deze komeet aan. Onderweg
heeft de sonde allerlei opnamen gemaakt van
planetoïden waar hij langs gevlogen is. De ko
meet 67P is ontdekt door de Russen Tsjoerjoe-
mov en Gerasimenko. Deze komeet is miljar
den jaren oud. Hij ontstond uit dezelfde wolk
van gas en stof waar de aarde en de andere
planeten ook uit zijn gevormd. De komeet 67P
heeft de vorm van een badeend en is enkele
kilometers (3 x 4 km) groot.
Nadat Rosetta in de buurt van de komeet was
gekomen zette Rosetta een onbemande ver
kenner, de Philae, op de komeet neer. Dat was
nooit eerder gepresteerd. Een enorme prestatie
als je bedenkt dat geland werd met techniek en
computers uit 2004 en met stuursignalen vanaf
de aarde (signaal heeft 40 minuten nodig om
aan te komen) en een minimale zwaartekracht.
Bij een te harde landing zou de verkenner ge
woon van de komeet af stuiteren. De landing
ging niet helemaal goed. Philae stuiterde nog
wel iets en kwam daardoor op een andere plek
terecht dan de bedoeling was. Hij viel daarbij
op zijn zijde in een spleet waardoor de zonne
panelen in de schaduw kwamen te zitten. Hier
door haperde de verbinding en na ruim twee
dagen viel het contact weg. Tot het moment
waarop het contact wegviel, omdat de energie
op was, heeft de verkenner informatie naar de
aarde doorgegeven. Er zijn diverse pogingen
gedaan om de verkenner weer te activeren,
maar dat lukte niet, waarop ESA besloot in juli
2016 de verkenner op te geven. De missie heeft
ondanks de tegenslag toch enige belangrijke
ontdekkingen opgeleverd. Er werden cruciale
bouwstenen gevonden die het leven op aarde
mogelijk gemaakt hebben en verder werden
waterdamp, koolmonoxide, kooldioxide en di
verse stikstof-, zwavel- en koolstofverbindin
gen aangetroffen. De theorie dat kometen en
planeten gevormd worden door klonten stof,
die samensmelten, werd met deze missie be
vestigd. Ondertussen draaide de sonde Rosetta
nog steeds rondjes om de komeet 67P, maar
kwam wel steeds verder van de zon waardoor
er steeds minder energie beschikbaar was voor
de overdracht van data. De ESA heeft er toen
voor gekozen de sonde gecontroleerd te laten
neerstorten op de komeet 67P. Vorige maand
september 2016 is Rosetta neergestort. Einde
missie was dus einde signaal!
Tentoonstellingsbezoek
Na deze boeiende presentatie was het tijd voor
de lunch en daarna gingen we in groepjes van
twintig personen met een gids gedurende een
uur over de tentoonstelling. De gidsen gaven
uitleg over hetgeen tentoongesteld was en
uiteraard was er aandacht voor de eerste
Nederlandse astronaut Lodewijk van den Berg
(voorjaar 1985) en uiteraard voor Wubbo
Ockels (najaar 1985) en André Kuipers
(2004).1
Na de uitleg kon iedereen op eigen initiatief
over de tentoonstelling rondlopen en tegen
16.00 uur werd de bijeenkomst afgesloten met
een hapje en een drankje. We kunnen terug
zien op een zeer geslaagde Donateursdag.
146
Kijkje in ruimtecapsule
Maanlander (foto's Sieb Dijkstra)
1 Zie nog: Adri den Boer, Cornells Kraijenhoffen André Kuipers, in DHC 2015-4
