Twee kaarten in een Mauritshuis
Adri den Boer
In Willemstad (NB) heeft de Heemkundekring
De Willemstad een museum op de Heemkun-
dezolder van het Mauritshuis daar. Prins Mau-
rits liet dit pand in 1623 als Princehof, promi
nent buitenverblijf, bouwen tijdens zijn
oorlogscampagne tegen de Spanjaarden (waar
van hij in 1625 Breda verloor!). Dit pand, in de
gemeentelijke pr ondanks wildgebrek 'een
jachtslot en buitenverblijf', was van 1973 tot de
opheffing van de gemeente Willemstad in 1997
raadhuis. De gemeente Moerdijk is nog eige
naar, exploitant en beheerder. Op zolder is een
uitgebreide vaste collectie van duizenden
heemkundige voorwerpen, oude foto's en kaar
ten te zien. Opvallend is daar één
manuscriptkaart.
Bestebroerproduct
Tegen de hellende dakwand hangt ingelijst
deze kaart met als eigentijdse toelichting:
'Landmeterskaart van een hofstede
Gemeten in 1783 en getekend in 1790 door
P.K. Bestebreur en K. Bestebreur, geadmit-
terde landmeters te Tholen. Links de Noord-
langeweg, rechts de Zuidlangeweg. De oriën
tatie is anders dan nu - zie windroos. Op de
plaats staat nu de boerderij Landzicht, Noord-
langeweg 8.'
De kaart is in de jaren 80 van de twintigste
eeuw gekocht door stadshistoricus Kees van
Mastrigt van een particulier in Tiel. Het object
was daarna in bruikleen gegeven aan het Regi
onaal Archief West-Brabant te Zevenbergen,
maar werd bij een regionale archieffusie liever
permanent in Willemstad tentoongesteld.1 In
tussen had de kaart wel een deel van de Ach
lieve tijd-serie van Waanders gehaald.2
De kaart bevat drie delen: de kaart (passer met
Ruygenhilse landroeden, detailtopografie en
kompasroos) en twee gevulde cartouches. De
linkse ingekleurde cartouche bevat het relaas
'Kaart en meting van een Hovsteede' van de
Bestebreurs. (Zij komen trouwens niet voor in
een kaartmakersregister uit 2003.3) Korstiaen
147
Bestebroerkaart nu tegen de zolderkap van het
Mauritshuis (foto's Mieke den Boer-Snoei)
Passer met Ruygenhilse landroeden
1 Met dank aan dhr C. van Mastrigt
2 Ach lieve tijd '700 jaar West-Brabant', deel 6: de Westbrabanders en hun steden en dorpen, Zwolle 1995
3 Marijke Donkersloot-de Vrij, Repertorium van Nederlandse kaartmakers 1500-1900, Utrecht 2003
