fM v..,*
Nettekening van L.W. Beijerinck
In het verder nu vooral als bibliotheek en
trouwlocatie gebruikte grote Mauritshuis heeft
ook de gemeente Moerdijk historalia staan en
hangen. Op de benedenverdieping hangt duide
lijk van (ver?) na de fusie van 1997 tussen
kaartstokken een wanddekkende (schaalloze)
vergroting van een nettekening van Willem
stad, blad 43. (Met nieuwe teksten, soldaten en
onderaan zelfs het wapen van de gemeente
Moerdijk als toevoeging.) Rechtsonder in de
vergroting staat in oude drukletters:'in het nu
in het net geteekend door den Luitenant Beije
rinck in 1840'. Het gaat hier om een vergroting
van de eerste verkenningen resp. nettekeningen
van de Militaire Verkenningen na 1830. De
officieren waren bij het veldleger in Noord
Brabant min of meer tot werkloosheid ge
doemd en begonnen met verkenningen. Op
deze werkzaamheden wordt gedoeld met de
opmerking 'gedeeltelijk oudere kartering' in
een voetnoot in een historische atlas.7 Bij blad
43-IV in de tabel daarin worden zowel H.V.E.
Klapp als L.W. Beyerink (wat afwijkende spel
ling) genoemd. Zij hebben in 1840 de net
tekening 1:25.000 van de eerste verkenning
van dit blad gemaakt. In 1855 is er opnieuw
(aanvullend?) verkend door C.L. Walther en
M.J. Nolthenius de Man en in 1856/1857 zijn
hiervan nettekeningen 1:50.000 getekend door
a KOLFF Co- te Batavia
KAARt VAN SUM. WESTKUST,
laatstgenoemde. Daarbij is gebruikt gemaakt
van de oudere nettekeningen 1:25.000 die vijf
tien jaar eerder voor Noord-Brabant en Lim
burg waren gemaakt. Blad 43 is een van de
latere bladen die - in 1860 - in druk verscheen.
De verkenning moest daarom opnieuw of aan
vullend worden uitgevoerd: informatie uit 1840
kon verouderd zijn.8 De genoemde L.W. Beije-
rinck ging een militair-cartografische loopbaan
in Nederlandsch-Indië tegemoet.9
Slot
Op de kaart en in situ herinnert de plattegrond
van Willemstad (tot het moordjaar 1584 Rui-
genhil geheten!) aan het Flakkeese dorpstype.
Landmeter Jan Symonsz. zette rond 1565 een
voorstraat haaks op de dijk, twee evenwijdige
achterstraten en een kerkkring uit.
149
Oorspronkelijk onderschrift vergroting nettekening: 'in het nu in het net geteekend door den Luitenant
Beijerinck in 1840'
t r*- /rrt Zit 11%- c/nr*- P^'i
h Lu bulumica:
voor slechts vijf Gulden h Contant,
de wJlirtnidu
umcDfotelii door den Majeur IV Reijtrimci.
<ïlj
Sumatra-courant, 28 maart 1868 (www.delpher.nl)
7 Grote Historische Atlas van Nederland 1:50.000. I West-Nederland 1839-1859, Groningen 1990, p. 1
8 Met dank aan drs P. Geudeke, v.m. hoofd van de Topografische Dienst Nederland, voor deze informatie
9 Zie alleen al op www.delpher.nl.
