Randfiguren (15)
Dit is een fragment van een cartouche van
een kaart van Noord-Holland en West
Friesland uit 1575 van Joost Jansz.
Bilhamer of Beeldsnyder (1521-1590).
Joost was militair ingenieur, landmeter,
cartograaf en 'plaatsnyder'. Hij woonde in
de Kalverstraat in Amsterdam in een huis
met de fraaie naam 'in de lantmeter',
maar dat maakt niet goed dat hij de kaart
maakte voor de hertog van Alva.
De objectomschrijving van het
Rijkmuseum weet dat de man is een
'staande visser met passer en schietlood'.
Van donateur Jeroen Mohrmann weet ik
dat het echter een dieptelood was. Dat
'staande' klopt wel, maar waarom de
museummedewerker niet wist dat het
derde ding een Jacobsstaf was blijft een
raadsel. Hoe het Rijksmuseum anderzijds
wel weet dat het een visser is, begrijp ik
ook niet. Naast wat al genoemd is was
Joost Bilhamer ook nog wel bouwmeester,
maar zeker geen visser! Tot slot: die
passer is inderdaad een kaartpasser en
geen manshoge landmeters- of veldpasser.
Een cartouche daarmee zond nog
niemand toe, óndanks de vraag ernaar in
het vorige nummer.
Adri den Boer
51
2017-1 De Hollandse Cirkel