Reacties
eigenlijk ook niets te maken heeft met een
windrichting. Volgens ond-streekarchivaris
Harm Douma woonde in 1542 in de omgeving
van de huidige Noordstraat een zekere Aert
van Aer. Van Aers woning werd als uitgangs-
pnnt gebrnikt door de landmeters bij de vast
stelling van de grens tussen de gemeenschap
pelijke Peel van het Nederambt van het Land
van Cuijk en de Peel van het Kruisherenkloos
ter Sint Agatha. Vanaf Van Aers huis trokken
zij een lijn in de richting van de kerktoren van
Boekel. In 1625 noemden mensen in de buurt
het erf van Van Aer al "Or" en spoedig daarna
"den Or". In 1969 hadden oudere inwoners van
Wanroij het nog altijd over "de Nor". Het stapje
naar "Noordstraat" is dan gauw gezet.
Zoom of Moervaart?
Het is eigenlijk een raar geval met de Zoom:
het is immers maar de vraag of je hier wel van
een rivier mag spreken. De huidige Zoom
wordt namelijk ook Moervaart genoemd, en
die naam verraadt het al: deze waterloop is een
oeroude, gegraven vaart, aangelegd voor het
vervoer van turf (moer). Jacob Baselis, een
gereformeerd predikant in Bergen op Zoom,
publiceerde in 1603 zijn boek over De
Belegheringhe van Bergen op Zoom. In dit
boek bestrijdt hij de mening dat de naam van
de stad afgeleid is van een riviertje de Zoom,
waaraan de stad Bergen zou liggen. Die vergis
sing wordt volgens hem in hand gewerkt door
landkaarten waarop de landmeters de turfvaart
tekenden als "fluvius Zoom", ofwel de rivier de
Zoom.
2017-3 (Historisch nieuws: richttoestellen
in vuurtorens)
Eind 2017 in Den Helder geweest (KNRM
Reddingmuseum Dorus Rijkers). Met een
vitrine vol instrumenten voor o.a. oriëntering
en plaatsbepaling op zee! Natuurlijk ook de
Pelorus (met verklarende tekst): Pelorus; in
strument waarmee peilingen kunnen worden
genomen, indien het niet mogelijk is dit di
rect vanaf het kompas te doen. Op het instru
ment staan: Nedinscso-Venlo 1950, een KM-
vignet en wel twéé nummers.
(Kees van Hamersveld)
33
WESTEHfiflONPtW
2018-1 De Hollandse Cirkel
