Waarom liet Krayenhoff zich overhalen
om opnieuw te beginnen?
Welke verdeelmachine had de HEMA?
'Eindexamenkandidaten opgelet: HEMA slaat alarm over geodriehoeken die door het hele
land te koop waren. Op de meetinstrumenten staan te veel streepjes, waardoor berekeningen
die gemaakt worden niet kloppen. Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) en het
ministerie van Onderwijs waarschuwen voor de 'ongeschikte' en 'foute' exemplaren.
HEMA blokkeerde per direct de voorraad. 'Het is een landelijk probleem', vertelt een
woordvoerster van de Nederlandse winkelketen. ,We zijn erop geattendeerd door een oplettende
examenkandidaat die zat te oefenen, en zijn vervolgens gelijk op actie overgegaan. Op het
moment hebben wij een kassablokkade en de geodriehoeken zijn uit de winkels gehaald.'
Iedereen die onlangs een geodriehoek heeft gekocht, kan deze kosteloos in de winkel omruilen
voor een correct exemplaar. Het bedrijf biedt zijn excuses aan voor de fout. Het is voornamelijk
voor eindexamenstudenten belangrijk om te controleren of hun geodriehoek klopt. Het
probleem bevindt zich in de streepjes aan de buitenkant van de driehoek, tussen de getallen 50
en 60. Hier staan normaal gesproken 9 streepjes, maar op de geodriehoeken van HEMA staan
er 11. Het aflezen van de geodriehoek gaat daardoor verkeerd.'
(Algemeen Dagblad, 11 mei 2018)
Jan Stehouwer
Het bezoek dat Krayenhoff in november 1800
aan prof. Van Swinden heeft gebracht moet
voor hem een grote teleurstelling zijn geweest.
Op 10 oktober 1798 was hij belast met de
samenstelling van de nieuwe kaart, waarvan
hij optimistisch had gezegd dat hij die klus in
zes maanden kon klaren. Nu, twee jaar later,
stond hij met lege handen, en moest het op
nieuw gaan proberen! Allereerst moest hij nu
terug naar zijn opdrachtgevers. Hij stelde hen
voor om geheel opnieuw te beginnen en een
driehoeksnet van grote nauwkeurigheid te
meten. Dat zou dan, behalve voor de vervaar
diging van de nieuwe kaart, ook gebruikt
kunnen worden voor de graadmeting en uit
eindelijk de vormbepaling van de aarde. Zijn
werk zou dan, met het driehoeksnet tussen
uitgave uit
Duinkerken en Zierikzee, in 1795 gemeten
door de Franse geodeet J. Perny de Villeneuve,
en het nog te meten net in Noordwest-Duits-
land als schakel kunnen dienen tussen het net
van Méchain en Delambre en het Deense drie-
hoeksnet van prof. Thomas Bugge sr. Met veel
49
vervolg op 'De aanleiding tot de driehoeksmeting van Krayenhoff
en de werkzaamheden tot 1801', in: DHC 2017-4, p. 157 e.v.
Voorkant
facsimile
2010 van een
publicatie van
Jean-
Dominique
Cassini en
Jean Perny
De Villeneuve
2018-2 De Hollandse Cirkel
