Restauratie lineaire verdeelmachine
De lineaire verdeelmachine bestaat ook uit
vier delen. Een ijzeren onderstel, een machine
platform met daarbinnen een fijnbewegings-
mechanisme, een graveerunit en de draag
constructie daarvoor. De opbouw van deze
machine is totaal anders dan de cirkelverdeel-
machine en heeft een heel andere graveerunit.
Aan de hand van de notities in het doosje met
de graveerstiften is af te lezen, dat de machine
werd gebruikt voor het graveren van maatver
delingen op invar-meetbanden, (portofoon-)
baken, linialen, peilnaalden, stereometers,
spanningsmeters, slootmeters, stapelmallen en
nummerbalansen, voor zowel landmeetkundige
als industriële toepassingen.
Onderstel
Het onderstel is geheel gemaakt van aan elkaar
gelaste hoekijzerprofielen, draagt het machine
platform en weegt ongeveer 10 kilo. Aan het
uiterlijk en de constructie is te zien, dat het
later is gemaakt, waarschijnlijk door "De
Koningh" zelf, om zodoende de eigenlijke ma
chine zo'n 53 cm hoger op te stellen. De oude
verf is met een staaldraad komborstel op een
haakse slijptol verwijderd, zodat het ijzer blank
werd en meteen bespoten kon worden met de
roestomvormer c.q. primer. Na voldoende dro
ging is de nieuwe verflaag erop aangebracht.
bovenplaat (16,5 x 63 cm), waarop een te gra
veren liniaal wordt vastgezet. Aan de voorzijde
van het platform zit het draaimechanisme, dat
zorgt voor de verschuiving van die bovenplaat,
en aan de achterzijde zit de draagconstructie
voor de graveerunit, die daarmee vastzit aan
het platform. Onder het platform zijn twee
gietijzeren stoelen gemonteerd om het platform
te dragen. Het platform is helemaal gedemon
teerd, waarbij tegelijk foto's zijn gemaakt voor
de latere montage. Het frame is schoonge
maakt met de staaldraad komborstel op een
haakse slijper, totdat er geen verf en roest meer
op zat. De kleinere onderdelen zijn schoonge
maakt met een staaldraad stiftborstel op een
elektrische boormachine, die daarvoor in de
werkbank was vastgezet. Alle onderdelen zijn
tegen die stiftborstel gehouden, totdat die hele
maal "schoon" waren. Ter voorbereiding op het
verven werden in een houten balk gaten ge
boord om daarin alle bouten te plaatsen, met
het draadgedeelte in de geboorde gaatjes, zodat
de draadeinden bij het verven werden be
schermd. Daarna werden alle onderdelen, die
oorspronkelijk waren geverfd, bespoten met de
roestomvormer, die tevens functioneert als
primer. Daags erna werd er de blauwe verf op
gespoten. De bovenplaat is van blank ijzer,
maar was helemaal geroest en hier en daar be
hoorlijk "ingevreten" door de corrosie. De
plaat is ontroest, door met de stiftborstel in één
richting te schuren, om zodoende geen rote
rende of "wildweg" schuursporen achter te
laten. Daarna is die plaat nat gepolijst met
polijstpapier 4000 en wasbenzine. Zodoende
werd de plaat meteen ontvet en kon daarna
worden gespoten met metaalvernis. Op de
plaat zaten nog vier afstelblokjes, die na het
schoonmaken van messing bleken te zijn. Dit
geeft meteen een idee van de vervuiling en het
gevolg van het jarenlang buiten staan van de
machine.
Machineplatform
Het gietijzeren frame van het platform is een
langvormig vierkant van 16,5 x 115 cm en
12 cm hoog, waarbinnen een lange staaf met
schroefdraad zit voor het verschuiven van de
17
Spuiten van kleine bouten en moeren
Lineaire machine onder afdak
2019-1 De Hollandse Cirkel