Varia: de onvergetelijke Rijksweg 4b
geen moeite om alle meetpunten en ook de
grensstenen weer zichtbaar te maken.
In de loop der jaren is de bestemming meer
dere keren gewijzigd. Het benzinestation is
verdwenen en de langparkeerplaats is ver
plaatst. Momenteel is het een opslagplaats, die
wordt gebruikt voor de verbreding van Rijks
weg 4. Regelmatig kom ik er nog langs en kan
deze veranderingen goed volgen. Maar het
meest blijft in mijn herinnering het benzine
station met de parkeerplaats. En verderop de
volkstuinen, die mogelijk nog in het voor
malige tracé liggen en in de crisisjaren voor de
oorlog zijn uitgegeven. Zoals destijds ook is
gebeurd met het tracé van Rijksweg 10, de
rondweg om Amsterdam. De grond voor deze
weg, oorspronkelijk bedoeld als Ringspoor-
In het Rijkswegenplan 1958 komt nog Rijks
weg 4b voor, die de verbinding moest vormen
tussen Rijksweg 4 (de huidige Rijksweg 44) en
Rijksweg 4a (de huidige Rijksweg 4). Begin-
en eindpunt van deze voormalige Rijksweg 4b
werden omstreeks 1970 nog gemarkeerd door
twee viaducten in de omgeving van de Haagse
Schouw en een benzinestation langs de huidige
Rijksweg 4. Eén van de viaducten is naderhand
omgevormd tot clubgebouw van de sportver
eniging DoCoS. Het eindpunt bij Rijksweg 4
heeft naderhand al meerdere bestemmingen
gehad.
In 1967 bestond de directe omgeving van het
benzinestation nog uit wilde begroeiing en een
deel van de aansluiting was als weiland in
gebruik. De eerste verandering was de aanleg
van een langparkeerplaats rondom het
benzinestation, waarvoor het totale eigendom
moest worden benut. De grens was in 1937
ingemeten door de heer Scheffer, de latere
rayonchef van de Meetkundige Dienst van de
Rijkswaterstaat in Overijssel. Het veldwerk
was in drievoud opgemaakt; twee Kadaster
veldwerken en één veldwerk van de Meet
kundige Dienst. De laatste als afschrift met
behulp van enkelzijdig carbon, maar gelukkig
nog heel goed leesbaar en waarop de eind
punten van de meetlijnen van coördinaten
waren voorzien. Alle meetpunten waren, net
zoals de grensstenen, onder maaiveld geplaatst
en niet zonder meer terug te vinden aan de
hand van de topografie. Er bestonden toen nog
geen beheerkaarten van de weg. Het meten van
een Snelliuspunt bracht uitkomst. Met de resul
taten, die op kantoor in Delft waren berekend,
was het nu mogelijk om vanuit dit centrale
punt diverse meetpunten met richting en af
stand te berekenen. Onmisbaar was daarbij de
"Five Place Tables" van Wijdenes. Nu, ruim
50 jaar later, bijna niet meer denkbaar. Het
eerste punt, een ijzeren buis, bevond zich op
een grasdijk, maar net onder maaiveld, en de
eerste prik in de grond was precies in de buis,
een onvergetelijk moment. Daarna was het
42
2019-1 De Hollandse Cirkel