Column: twee theodolieten uit de Koude Oorlog
De website www.catawiki.nl 'brengt veel in kaart' en dus leer ik er veel van. Soms zien lezers
het raadplegen terug in dit blad.
Deze vrij kapitalistische webstek dient toch regelmatig als tussenhandelaar voor instrumenten
uit het Rode Leger. Als ze uit de periode 1945-1989 zijn dateren ze uit de Koude Oorlog, de
periode dat het leek dat men elkaar 'van de kaart wilde vegen'. Zorgwekkend dus dat hij soms
'terug lijkt van weggeweest'. Nog in 1985 hing immers Elfstedentochtwinnaar Evert van
Benthem in zijn boerderij een poster op met de tekst 'liever een raket in mijn tuin dan een Rus
in mijn keuken'. Op 1 mei zien we weer parades, zonder theodolieten, maar toch.Stug is
ook dat deze militaria kennelijk na de Koude Oorlog niet werden vernietigd, maar ze waren
ook niet rood gemarkeerd!
Tegen de Kerst stond er een groengrijze militaire theodoliet van het
merk UOMZ (Sverdlovsk) "T5K" te koop. Er staat ook nog een jaartal
1973 op en dat past dus in de Koude Oorlog. De flats op de achtergrond
zijn uit Delft-zuid of van achter het IJzeren Gordijn. De staat van het
instrument was nog 'Zeer Goed (gebruikt en in werkende staat met
minuscule sporen van gebruik)'. Dat lijkt een 'wet van meten en persen'
op veilingsites. Het stelt je hierbij afhankelijk van je overtuiging al dan
niet gerust. De fabrikant werd volledig zo aangeduid: Ural Optical-
Mechanical Plant (UOMZ) (Sverdlovsk, USSR). Hun logo lijkt een
vloeistofcompensator. Doorverkoper Lapidus verhandelde verder alleen
oude fotocamera's en kreeg voor dit instrument €55.
Iets eerder vond ik elders in de 'wolk' een bekende, maar vast gevaarlijk
bedoelde Wild T3: Soviet Aerogeopribor Cold War Wild T3 Knock-off'
(wwww.nl.pinterest.com). Heb je met zo'n aanduiding niet eens een
jaartal nodig voor de Koude Oorlogclassificatie? De T3 werd overigens gefabriceerd van 1925
tot 1988, zo begreep ik van de webstek www.wild-heerbrugg.com. (Je begrijpt met die
bandbreedte haast dat IGIE-leden zeggen dat de ene T3 de andere T3 niet is!) Veel meer dan
'Keith Samuelson heeft dit bewaard op Land Surveying' kon ik op pinterest niet vinden en dat
leek me geen spionage. Collega-redacteur De Hilster wist meer
van de toeters en bellen van dit instrumentAls we het
opschrift mogen geloven komen deze beigekleurige T3's bij een
Russische fabrikant vandaan. Ze werden ook wel in het gifgroen
gemaakt en onder het motto 'beter goed gestolen dan slecht
verzonnen' lijken ze in alle opzichten op de exemplaren uit
Heerbrugg, zo erg zelfs dat we ons moeten afvragen of ze daar
wellicht toch in opdracht gefabriceerd zijn. Mocht dit het geval
zijn en de serienummers met die van de overige Wild-
instrumenten meelopen, dan zou dit instrument uit het begin
van de Tweede Wereldoorlog stammen. Ook aan het uiterlijk is
te zien dat dit zeer waarschijnlijk is, de Wild T3 veranderde
door de jaren heen en dit model is overeenkomstig met de eind
jaren '30-modellen uit de collectie van De Hilster zelf. Was de
bouw dus niet van vóór de Koude Oorlog?
Adri den Boer
52
Soviet Aerogeopribor
Cold War Mild T3 Knock-off
2019-1 De Hollandse Cirkel