aan te strepen en even later af te lezen. De pos
ten langs het Noordzeekanaal en het Schulpen-
gat zijn pas in 1955 ingericht en moesten ook
het langst wachten op hun bestelling. De voor
raad was op en Nedinsco leverde pas in 1958
daar de laatste exemplaren. Die pelorussen uit
1958 hebben, op verzoek van de MUD, ook
een ander, breder type keepvizier.
de kleine gaten in de aanwijzer onder het keep
vizier zijn in 1956 toegevoegd aan zowel de al
afgeleverde als nieuwe instrumenten, om in het
donker met een potlood door een gat peilingen
Russen
Gelukkig heeft het alarm nooit hoeven klin
ken. Het Korps Luchtwachtdienst en de
Mijnenuitkijkdienst hebben de doeltreffendheid
van hun instrumenten nooit in een oorlogs
situatie hoeven uittesten. De Russen kwamen
niet. De luchtwachters en mijnenwachters heb
ben alleen tijdens oefeningen met luchtwacht-
instrument en pelorus uitgekeken naar vlieg
tuigen.
Bronnen
- Handboek Korps Luchtwachtdienst, 1953.
Staatsdrukkerij 's-Gravenhage
- Lochem, van der Wel, S. van, 2019. 'Vlieg-
tuigspotten tijdens de Koude Oorlog: Het
Korps Luchtwachtdienst 1950-1968'. In:
Staarman, A, Willemsen, M. en M. Brinks
(red.), 2019. Als de Russen komen. WBooks,
Zwolle i.s.m. Nationaal Militair Museum,
Soesterberg, p. 85-94
- Nationaal Archief, Den Haag, Marine na
1945, toegang 2.12.56, inv.nr. 2076, Reorga
nisatie en jaarrapporten van de Mijnenuit
kijkdienst 1953-1965
- Nederlands Instituut voor Militaire Historie
(NIMH), Den Haag, Losse Stukken, toegang
057, inv.nr. 1653, Handboek voor de Mijnen-
wachter, circa 1964
- Sakkers, H. en J. den Hollander (2002), Het
verhaal van een paal. Mijnengevaar in de
Westerschelde. Mijnenuitkijkdienst (MUD)
in de Koude Oorlog 1949-1974.
Den Hollander, Meliskerke. Verkrijgbaar via
www.luchtwachttorens.nl
- Sakkers, H. en J. den Hollander (1989),
Luchtwachttorens in Nederland. Industrieel
erfgoed uit de Koude Oorlog, Stichting
Natuur- en Recreatie-informatie. Middel
burg. Herdruk uit 2016 verkrijgbaar via
www.luchtwachttorens.nl
7
De bijbehorende
peloruskist heeft ook het
nummer van waluitkijkpost 33
Westerschelde. Foto S. van Lochem.
B—BmnTTUOPffg
U'jm IKKSSSXSLDÏ
tüftELLiprsiUJST *at-itrtjr?c3T ;<o. 57
?nr«"i Ell-ïïautad! Jik
Jta. Ir r-:n Faöfdflait
i'slts
'V
ZZB
Cil
UId jjdl 1 Ir'-d1.1üia nat £4-
pTIO» TOlfKRD Hlktlït IIO hii
Merklijnenlijst voor het juist instellen van de
pelorus van waluitkijkpost 27 Westerschelde, zuid
van Borssele. Foto F. Dumez
2019-1 De Hollandse Cirkel
