Ekkelenkamp promoveerde op 'Indonesië op de kaart'
Adri den Boer
Onder de kop 'Zonder Indonesië geen TU
Delft' startte op de promotiedatum het pers
bericht op www.tudelft.nl zó: 'De oprichting
van de TU Delft moet gezien worden als een
gevolg van de Nederlandse activiteiten in Indo
nesië. Dat concludeert ir. Huib Ekkelenkamp
(69), die dinsdag 9 april promoveerde op de rol
van de Nederlandse aanwezigheid in Indonesië
bij de ontwikkeling van de geodesie in Neder
land.'
In zijn ook fraai vormgegeven Nederlandse
proefschrift (476 p. incl. 200 kaarten) be
schrijft Huib Ekkelenkamp de nauwe verbon
denheid tussen de koloniale geschiedenis van
Nederland en de ontwikkeling van de tech
nische wetenschappen, in het bijzonder de
geodesie. Deze verbondenheid is vaak onder
belicht. (Zo wordt nu bijvoorbeeld van F.J.
Ormeling [1912-2002] vermeld 'Hij heeft zijn
opgedane kennis en ervaring uit Indië in het
onderwijs en tal van publicaties gedeeld.')
Ekkelenkamp studeerde ooit elektrotechniek
aan de TH, maar is intussen vrijwilliger bij de
stichting De Hollandse Cirkel (DHC) voor de
geschiedenis van de geodesie. Stonden de ver-
deelmachines van De Koningh niet in zijn ga
rage? (Ook veel DHC-ers worden in het dank
woord voorin de dissertatie genoemd, zelfs ik.)
Het koloniaal verleden in voormalig Neder-
lands-Indië bracht technische problemen met
zich mee, die om snelle oplossingen vroegen.
In de geodesie en de landmeetkunde kregen
ingenieurs te maken met voor hen onbekende
fenomenen, zoals schietloodafwijkingen ten
gevolge van vulkanen en atmosferische refrac
tie door het tropische klimaat. De noodzaak tot
praktische oplossingen had daardoor een snelle
verdieping in de theoretische kennis tot gevolg.
Hierdoor werd het Delftse collegemateriaal
steeds aangepast aan de laatste inzichten.
Nederlandse ingenieurs moesten ook worden
opgeleid om in Indië aan de slag te kunnen!
Promotoren
De mannelijke Nederlandse promotoren van
Huib Ekkelenkamp waren prof. Ramon
Hanssen (TU Delft) en prof. Wim van den
Doel (Universiteit Leiden). De promotie
commissie bestond verder uit de hoogleraren
Martien Molenaar (emeritus UT), Menno Jan
Kraak (UT), Ben Schoenmaker (Universiteit
Leiden), Peter van Oosterom (TU Delft) en
Roland Klees (TU Delft). Prof.dr. J.J. Smit
(TU Delft) was plaatsvervangend rector-
magnificus.
Presentatie vooraf
In zijn presentatie vooraf bekende Huib
Ekkelenkamp dat de subtitel 'De rol van de
Nederlandse aanwezigheid in Indonesië bij de
ontwikkeling van de geodesie in Nederland'
van promotor Hanssen was. (Had het Indonesië
daarin ook geen Nederlands-Indië kunnen of
moeten zijn?, AdB) Verrassend was er veel,
ook dat Nederland dankzij Indië jarenlang het
grootste islamitische land ter wereld was en
daar trots op was ook! Het was ook de tweede
koloniale macht op aarde. ('Jakarta heeft 30
miljoen inwoners, in Nederland valt de drukte
Indonesië op de kaart
54
□c rd wn dc Nederttmke Ji hl Iptfov
bl| <Jr (nHwikhrilruwndf t™icsl« HtdrrlimJ.
Presentatie vooraf
2019-2 De Hollandse Cirkel