Gemeentelijke grenspalen zijn niet verplicht en
dus vrij uniek. In 2019 beleefde de trouwe
Frederiek uit Nijkerk er één en moeder José
maakte weer een mooie foto, nu nabij het
Solletje in Uddel, dank!
Ere-voorzitter Aardoom: 'Het idee om de
Apeldoornse grens eigentijds te 'bepalen'
stamt uit 1953. Primair was het de bedoeling
langs wegen aan te geven waar de gemeente
begon/eindigde, opdat daar duidelijk was in
welke gemeente de weggebruiker zich bevond.
Schokbeton leverde voor ƒ7.200 120 betonnen
palen, die in de periode 1953-1956 werden ge
plaatst; geleidelijk aan als ter plaatse er toch
aan andere zaken werd gewerkt. In 1966 kwam
er door grondruil met de gemeente Barneveld
in het noordwesten (in de buurt van het
Solletje) een grenswijziging tot stand en
moesten er in die buurt toen nieuwe betonnen
palen worden geplaatst. Onze collega ing. PJ.
Ashouwer was, als hoofd van de Apeldoornse
landmeetkundige afdeling van Gemeente
werken, in 1953 en volgende jaren nadrukke
lijk bij de nieuwe 'bepaling' van de gemeente
grens betrokken. In dit verband heeft hij de
historische grens van de Hoge Heerlijkheid
(HH) Het Loo (1748) - de oorspronkelijke
grens van Apeldoorn! - voor alle zekerheid
opgezocht en nog bestaande - sedert eind 18de
eeuw hardstenen - oude HH-grenspalen laten
fotograferen; voor zover dat al niet was gedaan
door de Apeldoornse geschiedschrijver - er is
een straat naar hem vernoemd - R. Hardonk.
Samen met Ashouwer, die de Apeldoornse
grensbeschrijving en -markering tot een per
soonlijk speerpunt had gemaakt, ben ik eind
jaren 80 nog eens langs nog bestaande oude
stenen HH-palen gegaan.'
Senior Chris Westerveld knapte grenspalen
van de gemeente Apeldoorn op en maakte er in
2013 een presentatie over: www.vereniging-
oudapeldoorn.nl/downloads/presentatie-speur-
tocht-naar-grenspalen.pdf. Apeldoorn heeft wel
circa 100 km gemeentegrens; voor opknappen
van de grenspalen gaf de gemeente geld voor
betonverf en enkelen uit de Vereniging Oud
Apeldoorn schonken tijd.
Na Apeldoorn plaatsten ook de buurgemeenten
Deventer en Diepeveen geschilderde betonnen
grenspalen, en voor de duidelijkheid ook met
het voorvoegsel 'gemeente'.
Recent plaatste ook de Groningse fusiege
meente Westerwolde (2018) ze, net zoals daar
vóór de vorige fusiegemeente Bellingwolde
(1968-2018) daar al deed, betonnen grenspalen
met haar wapen, maar mankeert daarop het
woord 'Gemeente'.
(Adri den Boer)
128
Apeldoornse grenssteen-beleving
Frederiek Breedijk bij een opgeknapte Apeldoornse
gemeente-grenssteen in Uddel
(foto José Broekhuizen)
2019-3 De Hollandse Cirkel
