huysen de opdracht een gedetailleerde kaart
van de Slaperdijk te maken. 'De kaart werd in
1705 gepubliceerd. Dit was mogelijk de aan
leiding voor de bestelling van het glas door het
waterschap', aldus het persbericht over de
expositie!
(www.museumveenendaal.nl)
Weer een Kanaalwegplaatje
Kanaalweg in Delft, ca. 1905 met Geodesie-
en Electrotechniekgebouwen van de Poly
technische School. De geodetische oorsprong
van de huidige parkeerplaats voor het laatste
pand is al genoeg beschreven.
(Chris Nelis/Adri den Boer)
Poolshoogte voor Deventer 1852
Bij het vernummeren van oude boeken zag ik
toevallig een publicatie uit 1852 van V.S.M van
der Willigen (hoogleraar aan de doorluchtige
school te Deventer) met als titel Bepaling
Poolshoogte voor Deventer (1852). Blijkbaar
was er een Hogeschool te Deventer, V.S.M van
der Willigen was de opvolger van C.J. Matthes.
Voor de bepaling van de poolshoogte (breedte
bepaling) was een Dent Chronometer aange
schaft, een passage-instrument volgens Ertel,
gemaakt door E. Wenckenbach en er was een
pendule van Lepaute.
Speciaal voor deze metingen is er een koepel
gebouwd op een van de aanwezige waltorens
van de stad.
De pendule van Lepaute werd na gekeken door
Hohwu te Amsterdam. Het azimut Deventer
Wilp is bepaald. (Publicatie bekend onder
nummer TR 3099209 TUDelft.)
Van der Willigen is na opheffing Hogeschool
Deventer (1864) conservator geworden van het
Teylersmuseum.
(Joop Gravesteijn)
Dank voor deze nieuwe informatie over het
werk van V.d. Willigen. Ik kende hem als
onderzoeker, die bij Teylers experimenteerde
met - wat toen heette - de bepaling van de
lengte van de secondeslinger. Na zijn dood
(1878) weigerde Teylers zijn Repsold reversie-
slingertoestel aan de RCGW uit te lenen omdat
zij met de sterrenkundigen (Leiden!) slechte
ervaring hadden met het terugbezorgen van
door hen eerder van Teylers geleende appara
tuur. Het gevolg was dat de RCGW pas veel
later met de zwaartekracht kon beginnen en
voor haar eerste experimenten aangewezen
was op buitenlandse hulp met eigen aanschaf.
Ik was op de hoogte van V.d. Willigens Deven
ter voorgeschiedenis, maar wist niet van
slingermetingen daar. Vermoedelijk verwees
v.d. W. in zijn door jou (nog) niet gevonden
publicatie naar het werk van P. van Galen.
Ter zijde: Als leraar aan de latijnse school te
Amsterdam was V.d. Willigen (1822-1878) de
leermeester van 'onze' latere RCGW-secretaris
prof. J. Bosscha (1831-1911), die als student zijn
leermeester naar Deventer volgde, toen die daar
in 1848 als hoogleraar werd benoemd aan het
Atheneum en Bosscha daar ging studeren.
(Leen Aardoom)
Van een Nederlandse grenspalenzoeker.
'Op mijn tocht naar de Rijn blijken de kadas-
tergegevens fouten te bevatten: sommige palen
worden niet aangegeven en andere palen heb
ben een ander nummer. Dat maakt het er niet
makkelijker op. In het vervolg moet ik toch
maar de kaart meenemen, zodat ik iets heb om
op terug te vallen.
Bij de Rijn aangekomen, staat daar ook een
paal Landsdijk, zoals er meerdere langs de
Rijn te vinden zijn.'
(Utrech.blogspot.com, 5 april 2019)
30
Kanaalweg in Delft, ca. 1905 met Geodesie- en
Electrotechniekgebouwen van de Polytechnische
School
2020-1 De Hollandse Cirkel