Varia: onder putdeksel kan kadastersteen zitten
Op een dag. In de tijd dat er bij het Kadaster
nog met driemansploegen gemeten werd, was
zo'n meetploeg bezig om t.b.v. een grensuitzet-
ting een meetlijn op te zoeken. Er werden in de
verlengden van gebouwen maten uitgezet, en
de hierbij verkregen punten lagen keurig in één
lijn. Nu nog even in die lijn een lengtemaat
nemen vanaf één van die verlengden om de
kadsteen te zoeken die daar volgens het veld
werk zou moeten zitten. "Helaas", zegt de
voorman, "zit het punt er niet meer, want ik
kom precies uit op zo'n putje van het gas- of
waterleidingsbedrijf". De ploegchef vermoedt
dat de maat bij dat verlengde misschien niet
klopt, rekent de maat vanaf een volgend ver
lengde uit, en de maat wordt uitgezet. Helaas,
precies weer op de plaats van dat rot putje! Een
van de wakkere assistenten zegt opeens: "Hé,
er staat KADASTER op". Dat kan toch zeker
geen toeval wezen. Maar wat moet er dan aan
gehouden worden. Het gaatje in het midden?
Na wat gepruts met een meetpen, blijkt dat de
bovenkant een losse deksel is die er afgetild
kan worden. En wat is daar te zien in dat putje?
Juist, daar zit de kadsteen verborgen. Hoe ver
zinnen ze het.
De eerste vermelding van zo'n "straatpot" die
we vinden heeft betrekking op de kadastrale
hermeting van Dieren. Deze begon in januari
1916 en was in de loop van 1919 voltooid. In
het verslag van de werkzaamheden, uitgegeven
in maart 1920, en geschreven door de land
meter J.F.A. van Riesen lezen we hierover.
Een andere vermelding is het verhaal dat een
oudere "meetarbeider" vertelde over de "straat-
pot" aan Jan Stehouwer. Deze zat toen pas in
de buitendienst bij de vestiging Alkmaar. De
meetarbeiders gingen vroeger op zaterdag,
toen er ook op de zaterdagmorgen gewerkt
werd, zelfstandig aan het werk. Zij plaatsten
dan kadstenen op de plaats waar zij tijdens de
meting voorlopig een piket hadden geslagen, of
zij gingen "de deksels van staatpotten in het
vet zetten".
In Gelderland zijn straatpotten onder andere
gebruikt in Apeldoorn en Borculo. Wij zijn
benieuwd of een van de bezoekers van de web
site zo'n straatpot wel eens heeft gezien en ge
fotografeerd. Als dat zo is willen we graag de
foto plaatsen op de website.
Bron: Metrum (personeelsblad Kadaster
Arnhem) nummer 1 maart 2005 zesde
jaargang. Artikel "Dit is een straatpot"
door Jan Stehouwer
Foto's 2019Jan Stehouwer
36
2020-1 De Hollandse Cirkel
