Het Kadaster in de Tweede Wereldoorlog
graf verzamelde Hitlerjugend op het hart druk
te, dat de hier ter ruste gelegde soldaten zijn
gevallen voor hen en voor hun toekomst. De
wacht bij deze graven zal door leden van de
Hitlerjugend in Nederland worden betrokken.
Vier leden van deze organisatie namen daarop
hun plaatsen naast de reeds op wacht staande
soldaten in. Nadat nog was gesproken door een
R.K. en een protestantsch Duitsch geestelijke,
speelde het muziekkorps het ook in ons land
bekende lied: „Ik had een wapenbroeder".10
Het detachement luchtvaarttroepen loste tij
dens het spelen hiervan een aantal geweer
salvo's. De plechtigheid was hiermede afge-
loopen. Het groote graf was gedekt met
kransen van den Rijkscommissaris, Rijks
minister Seyss-Inquart, van generaal Christi
ansen, van de Duitsche kolonie in Nederland
en van den Duitschen commissaris in de pro
vincie Zuid-Holland.'
Andere kranten van dezelfde datum meldden
nog dat de aanwezige regimentskapel uit ruim
60 man bestond en ook dat de kranslegging
was 'onder het luiden van alle kerkklokken'.
In de NIMH-beeldbank bevindt zich in de col
lectie foto-afdrukken van de Kon. Landmacht
een Polygoonfoto van de Kanaalweg van 19
juni 1940 met als bijschrift: 'General der
Flieger Christiansen, Rijkscommissaris Dr.
Seyss-Inquart en General Hans Rauter inspec
teren een eenheid van de Duitse Hitlerjugend
t.g.v. de overdracht van het Heldenkerkhof in
Delft.' Velen zijn herkenbaar!
Op zaterdag 30 november 1940 legde de SA
van de NSNAP een krans op het Heldenkerk
hof aan de Kanaalweg. 'Van het Kringhuis op
het Oude Delft marcheerde de troep langs de
woning van den Kringleider, waar de krans
werd afgehaald en vervolgens naar het Hel
denkerkhof. Nadat de troep was aangetreden
legden twee verpleegsters de krans aan het
graf neer, waarna onder het brengen van de
Duitschen groet eenige oogenblikken stilte in
acht werd genomen.' (Delftsche Courant, 2
december 1940). Op de Duitse Heldengedenk
dagen van 16 maart 1941 en 1942 werden door
de Duitse Weermacht en de NSNAP hier nog
kransen gelegd (Delftsche Courant, 17 maart
1941 en De Noord- Ooster 17 maart 1942).
Vanaf 1946 werden alle Duitse oorlogsgraven
in Nederland geconcentreerd in Ysselsteyn (L)
en met ook Latijnse kruizen.
Zacharias Klaasse
Voorspel
Ook de medewerkers van het Kadaster zullen
aan het eind van de jaren 30 van de 20e eeuw
iets van de politieke spanningen hebben ge
voeld. Op 28 augustus 1939 werd een alge
mene mobilisatie afgeroepen. 25% van de
landmeters van het Kadaster was gemobili
seerd. Hierdoor liep de achterstand bij het
Kadaster op.
Middelburg: "Het is één puinhoop"
Tijdens de oorlogshandelingen in Middelburg
op 17 mei 1940 werd het gehele Oost-Indisch
Huis aan de Rotterdamse Kade - waarin het
Kadaster gehuisvest was - vernietigd door
brand. Dat historische pand, gebouwd in 1630,
was oorspronkelijk bestemd als opslagplaats
voor artikelen die schepen van de Verenigde
Oost Indische Compagnie hadden aangevoerd.
56
10 Naar het Duitse rouwlied 'Ich hatte einen Kameraden' (tekst 1809)
2020-2 De Hollandse Cirkel
