worden uitgestoken, de oranjevlag hierbij in
begrepen.
Bij gedenkdagen van het Huis van Oranje
mocht geen enkele gunstige gezindheid ten
opzichte van dat Huis getoond worden (geen
insignes, bloemen, strikjes, vlaggen, enz.). De
kantoren waren op Koninginnedag (31 augus
tus) gewoon open. Er mochten echter geen
stukken worden in- of overgeschreven in de
openbare registers, want op grond van het
koninklijk besluit van 1 augustus 1828 zijn de
kantoren op die dag gesloten voor het pu
bliek.
In september 1940 kwam het verbod voor
ambtenaren om insignes of andere onder
scheidingstekens te dragen. In februari 1942
kwam eindelijk de toevoeging: maar dat geldt
niet voor NSB-insignes!
In november 1940 kwam nóg een anti-Oranje
voorschrift: beeltenissen van Prins Bernhard
moeten uit overheidsgebouwen verdwijnen. In
juni 1941 werd dit voorschrift
uitgebreid tot alle levende le
den van het Huis van Oranje.
Bij besluiten van 28 juli 1941
en 27 januari 1942 werden
voor de toepassing van belas
tingwetten en de kadastrale
tarieven het Duitse bezet
tingsbestuur en de N.S.D.A.P.
gelijkgesteld met "de Staat",
"zolang de tegenwoordige
buitengewone toestanden
voortduren". De N.S.D.A.P.
was de extreme nationaalsoci-
alistische arbeiderspartij in
Duitsland, met Adolf Hitler
als boegbeeld.
De bezetter heeft ook de for
mule van de eed aangepast.
Iedere ambtenaar moest de eed afleggen.
Men moest toen zeker geen gehoorzaamheid
aan de Koningin of de Grondwet zweren,
maar: Ik zweer dat ik het in het bezette Ne
derlandse gebied geldende recht zal toepassen
en naleven.
Er mocht buitengewoon verlof worden ver
leend aan ambtenaren die defilés, optochten
enz. van bijzondere betekenis (lees: NSB-
manifestaties) wilden bijwonen.
Eveneens in maart 1942 werd de ambtenaren
opgedragen om beleefd te zijn tegen NSB-
collega's. Die laatsten werden opgeroepen om
zelf ook beleefd te zijn.
In oktober 1942 moesten de bewaarders op
gave doen van de onroerende goederen van
25 Marxistische Partijen, o.a. de S.D.A.P.,
C.P.N., maar ook de Nederlandse Federa
tie van Sigarenmakers en Tabakbewerkers.
In mei 1943 werd bepaald dat brieven aan
Duitse instanties in de Duitse taal moeten
worden gesteld!
Gewetensconflicten
De Duitse bezetting wilde de Joden stapsge
wijs isoleren van de samenleving. In oktober
1940 kreeg het hele overheidsapparaat, dus ook
het Kadaster, een 'niet-joodverklaring' toege
stuurd. Bijna alle ambtenaren vulden het for
mulier (hierbij afgedrukt) in. Daarna werden
alle Joodse ambtenaren ontslagen. Velen zullen
de verklaring met afschuw ingevuld hebben.
m
Zou ik dat ondertekend hebben?
Nijmegen: Kadaster vernietigd door
'Market Garden"
Bij de slag om Nijmegen - onderdeel van
"Operatie Market Garden" - werd het Kadaster
daar verwoest. In Nijmegen was de situatie bij
het Kadaster anders dan in Middelburg in mei
1940: In Middelburg waren ook de registratie
leggers verbrand, zodat men aangewezen was
op de overschrijving van de gemeenteleggers.
In Nijmegen waren de registratieleggers be-
61
Eo i
boron p/botr# kling i
4*11 I*
i«»r4t it
vtx'tlmrïf giï iAC El Ja (tobt) twato MtfSon r.och UiJaoUJ
tetb eijn tphtgapootte(vni-loofd? iweft tijntr
[biixtr(burnw-r twsliar]*' oudara of groatoudora ooit benlt bo-
bóord tot 4t Joodneft* gelosrage&eeftTthiiftf v*n jeeda^ji Metdo ±0*
lün 1» dat b-lj Slab 1^
voropat&ajida ïwrklnriiyï niet juist blijkt to eJJd juup «a-
■ïliidellijk catalog bloototnlt
{hnodtookoaiitg)
IP govnl éa oabtaiuur
nlat gobjuod D- verloofd la
2020-2 De Hollandse Cirkel
