Lopik. Spreker A.J. Spelt had daar als onder
werp 'Nieuw Nederland in een nieuw Europa'.
Hij betoogde dat het zeer waarschijnlijk was
dat de Indische bezittingen verloren zouden
zijn en emigratie nodig was. 'Alle Nederlan
ders zullen straks werk hebben, doch niet uit
sluitend in eigen land, maar ook in andere
gebieden van Europa, o.a. in de Oekraïne',
aldus een volzin!6 In deze tijd ook schreef een
burgemeester in zijn dagboek: 'In maart onze
laatste vergadering gehouden van de commis
sie inzake het oprichten van Bouwspaar-
kassen. Hier vertelde prof. Van Beusekom dat
voor Rost van Tonningen geen woningbouw-
probleem na de oorlog bestond, daar dan 3
miljoen Nederlanders maar naar de Oekraïne
overgebracht zouden worden'. In mei 1942
verscheen een leidersverhaal van NSB-boeren
die eind 1941 al naar Wit-Rusland getrokken
waren. Het doel van de uitzending was de
stichting van een grote Nederlandse kolonie,
'waar plaats zal zijn voor de rond de drie mil
joen Nederlanders die er in Nederland teveel
zijn...' 7 (Bij de 'omvolking' moesten de Slaven
wijken voor de Germanen!) Herrie kwam er
pas van dat aantal toen andere kranten het
overnamen. Op 10 juni deed het Reichskom-
missariat aan de pers weten 'dat het getal van
3 miljoen, aangevende het aantal Nederlan
ders dat eventueel door de Oostcompagnie
naar Oostland gebracht zou kunnen worden,
verder niet genoemd mag worden.' Overigens
ging Himmler eind 1940 of begin 1941 al ak
koord met de 'voor na de oorlog ontworpen
Oostkolonisatie' van Nederlanders en Vlamin
gen.8 Van de 'Blutwall' die het Germaanse rijk
tegen de 'Slavische horden' moest beschermen
werd niét afgezien.
In 1942 ging ook in de aangepaste Nederlandse
kranten de propaganda over veroveringen in
het 'Oostland' en Oekraïne door. Het blad van
de Nederlandse SS publiceerde in een bijdrage
'Het oosten wacht. De plannen van den Reichs-
führer SS': 'Tuinlieden, landschapsarchitec-
ten, landmeters, boschbouwkundigen, deskun
digen op het gebied van dorps- en stedenbouw
volgen den soldaat op den voet.' 9
Landmeetadvertenties van NOC
Minstens drie kranten10 van 23 januari 1943
hadden twee eendere advertenties van de NOC.
Een vierde en een vijfde11 krant kregen dezelf
de twee advertenties voor hun edities van 4 en
6 februari 1943. (Op 2 februari 1943 verloren
de nazi's intussen de Slag om Stalingrad.) Die
NOC, Amaliastraat 1 te Den Haag (tel.
180834), zocht in de ene advertentie 'een of
meer landmeetfirma's voor het opmeten en in
kaart brengen van een 3 millioen ha. groot
gebied in Zuid-Rusland.' In een tweede adver
tentie vroeg de NOC zelf voor een 'groot ir
rigatieproject in Zuid-Oekraine en Krim' on
der meer nog uitvoerige sollicitaties voor:
- '1 hoofd-ingenieur (acad. opl.), die land
meten, topografie en luchtfotogammetrie
beheerscht.
- 5 landmeters voor het meten van het hoofd-
net.
Amaliastraat hoek Mauritskade in Den Haag,
muur-geschiedschrijving van de Nationaal-
Socialistische Nederlandsche Arbeiderspartij ca
1940 (Beeldbank Den Haag). Van dit piepkleine
partijtje voor fanatici, die de NSB te netjes vonden,
was ook NOC-Agent Heerma lid, toeval of niet?12
-(■■■)
6 Schoonhovensche Courant 4 maart 1942
7 Agrarisch weekblad De Landstand, 22 mei 1942
8 L. de Jong, Het koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, deel 6 eerste helft, Den Haag 1975, p. 432/433
9 Storm, 29 mei 1942
10 De Tijd, Het Nationale dagblad: voor het Nederlandsche volk (NSB-blad) en Het Volk: dagblad van de arbeiderspartij
11 De Telegraaf resp. Algemeen Handelsblad
12 Historisch Nieuwsblad 2020-4, p. 32
66
2020-2 De Hollandse Cirkel
