Caert-Thresoor 2020-1
(2020-1, p. 33 rijksmuseumobject 8)
Dit is uiteraard geen theodoliet en evenmin
een Hollandse Cirkel! De kompasroos is een
recente vervanging (in geel gekleurd en
wellicht van Franse oorsprong). Dit type
instrument werd reeds beschreven door
Oronce Fine in zijn boek van 1544, waarin
eveneens de quadrature du cercle was be
schreven. In Gemma Frisius Nederlands
talige uitgave werd het instrument genoemd:
een platkloot. De gebruikelijke naam is een
volle cirkel, a full circle, un cercle entire,
ein Vollkreis. Het instrument is in messing
(geel koper) en vertoont een zekere ver-
vuiling en gebruik. De diameter is wellicht
26 cm, maar de hoogte kan geen 5 cm zijn.
Colonel Laussedat heeft een gelijkwaardige
cirkel van Arcenius van Leuven beschreven
als Hollands in zijn publikatie van 1897 les
instruments de dessin.Wellicht zijn
Franse oudere militairen goed in geschiede
nis, wellicht niet in geografie. Ik zie evenwel
niet de titel van dit tijdschrift veranderen in
de Platte Kloot...
Met collegiale groeten,
Jan de Graeve
Uitgave 2020-1 van het tijdschrift Caert-Thresoor bevat onder meer de volgende bijdragen:
De Atlas des Enfans (1758-1857) door Peter van der Krogt;
Elias Herckmans en zijn kaarten van Chili uit 1643 door Bea Brommer;
Plakkaarten van Francis Allan.
Verder wordt in de rubriek Kaartencollecties in Nederland aandacht gevraagd voor de
Dienst Erfgoed Leiden en
omstreken, waar het archief aan
de Boisotkade deel van
uitmaakt.
Algemene informatie:
www. caert. thresoor.nl.
De redactie plaatst de inmiddels
verschenen afleveringen met een
vertraging van drie jaar op de
eigen website.
91
Het onderfragment van de
frontispice met een jonge Atlas uit
een 1773-uitgave van de Atlas des
Enfans negeert geen instrumenten
www. bing. com).
2020-2 De Hollandse Cirkel