Historisch nieuws
Expositie TU Delft
In de grote hal van de TUBib wordt een over
zicht gemaakt van de bijzondere collectie van
de TUDelft.
In die opstelling komt ook de theodoliet (Pistor
Martins) te staan die Stamkart gebruikt
heeft voor de twee triangulatie. Deze triangu
latie is na de dood van Stamkart gestopt. En
door de jongere garde van wetenschappers
(L. Cohen Stuart e.a.) afgekeurd. Aan mij is
gevraagd om een verhaal bij dit instrument te
vertellen. Gelukkig is er een groene publicatie
van aanwezig.
Joop Gravesteijn
Interview Joop Gravesteijn
(Met illustraties: https://www.tudelft.nl/library/
over-the-library/tu-delft-library-presenteert/
landmeten-in-mesdags-tijd/interview-joop-
gravesteijn/
Hoe nauwkeurig was Mesdag eigenlijk?
We vragen het Joop Gravesteijn
Speciaal voor de tentoonstelling "Vanaf het
hoogste punt: Landmeten in Mesdags tijd" is
door studenten van de TU Delft onder leiding
van hoogleraar Ramon Hanssen (Geoscience
Remote Sensing) een landmeetexperiment
op het Panorama uitgevoerd. Het doel was te
achterhalen waar Mesdag precies heeft gestaan
op het Seinpostduin bij het maken van zijn
Panorama. Hoe nauwkeurig was Mesdag
eigenlijk en hoeveel artistieke vrijheid ver
oorloofde hij zich? De bijzondere resultaten
van deze 'landmeting in het verleden' worden
in de tentoonstelling gepresenteerd en toe
gelicht.
Kunst en techniek lopen synchroon
Vooruitlopend op die resultaten vraag ik Joop
Gravesteijn (zie kader) hoe nauwkeurig hij
denkt dat Mesdag is geweest bij het schilderen
van zijn Panorama. Voordat hij antwoord
geeft, laat Joop me graag een prachtig instru
ment zien, een Chambre Claire Universelle.
Joop Gravesteijn is steun en toeverlaat
van het Team Academisch Erfgoed als
het gaat om landmeten en landmeet-
instrumenten. Eigenlijk wilde Joop
Civiele Techniek gaan studeren aan de
HBO. Toen hij niet werd toegelaten, is hij
het vakgebied landmeten ingerold. Na
zijn afstuderen en diensttijd is hij naar
Ethiopië gegaan om te helpen bij de aan
leg van een suikerrietonderneming in de
woestijn. Terug in Nederland heeft hij
zich beziggehouden met vrijwillige ruil
verkaveling in de Achterhoek. Hierna is
hij bij Philips aan de slag gegaan als
programmeur. In die combinatie van
landmeter en programmeur is hij vervol
gens bij de TU Delft komen werken als
rekenaar, bij Geodesie. Hij was begelei
der bij de zomerkampen Basistechniek
Landmeten, waarbij alle studenten drie
keer drie weken op een zomerkamp
moesten om de basisprincipes van het
landmeten te leren. Daar is z'n liefde
ontstaan voor het echte landmeten.
Aan het einde van de rit is Joop betrok
ken geraakt bij het academisch erfgoed.
Er is hem gevraagd om deel te nemen
aan de overdracht van de collectie aan
het toenmalig Techniekmuseum. Hij
mocht er 0,1 fte per week tijd aan be
steden. Ondertussen was er vanuit de
wetenschap een sectie ontstaan over de
geschiedenis van de geodesie en land
meetkunde, die tot de oprichting van de
stichting de Hollandse Cirkel leidde.
Joop is nauw betrokken bij zowel de
stichting als het Team Academisch Erf
goed. Hij heeft een grote rol gespeeld bij
de keuze van de tentoongestelde instru
menten in de tentoonstelling, waaronder
de Borda-repetitiecirkel, diverse theodo
lieten en een Hollandse cirkel.
(TU Delft Library, augustus 2020)
155
2020-4 De Hollandse Cirkel
