MARKENVOLEN
Limietpalen Kromme Rijn
Rond 1875 plaatste het Ministerie van Oorlog
langs de gehele lengte van de Kromme Rijn
zo'n 350 limietpalen. De blauwe hardstenen
palen, met een O (van Oorlog) en een nummer,
markeerden de nieuwe aanvoerroute van water
voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De
palen stonden vroeger ter hoogte van perceel
scheidingen. Veel palen zijn in de loop der
jaren verwijderd, maar hier langs het jaagpad
tussen Werkhoven en Odijk heeft het water
schap na de aanleg van een natuurvriendelijke
oever 18 palen in de oorspronkelijke volgorde
teruggeplaatst.
(www.vvvkrommerijnstreek.nl/)
Geofort: zakelijk Covid-19 arrangement
'Vergaderen volgens de richtlijnen van het
RIVM in ruime zalen, dat kan bij ons! Dit spe
ciale Covid-19 arrangement is te boeken: - Tot
1 maart 2021 - vanaf acht personen - Maxi
maal dertig personen (afhankelijk van de zaal
opstelling.)' - 'Onbeperkt Geowater'.
(www.geofort.nl)
Schematisch kaartje uit 1905...
Willem Wenckebach ontwierp in 1905 een
affiche voor de Noord-Hollandsche Tramweg
Maatschappij voor excursies naar Marken en
Volendam per stoomtram en boot. Er ver
scheen ook een Engelse versie met een
schematisch kaartje waarop ook Londen en
Harwich stonden aangegeven. Dit affiche werd
door de Great Eastern Railway (GER) in
Engeland verspreid. De GER (later opgegaan
in LNER) exploiteerde de bootverbinding
Harwich-Hoek van Holland. De Hollandsche
Spoorweg-Maatschappij (HSM) reed vanaf
station Hoek van Holland.
(Arjan den Boer https://retours.eu/nl/)
Laagste puntcuriosa
In juni 1995 wees de Meetkundige Dienst van
de Rijkswaterstaat dankzij laseraltimetrie en
de definitie van 'minimaal 1 hectare maaiveld'
Nederlands laagste punt van toen -6,74 m.
NAP aan langs de A20 in de gemeente
Nieuwerkerk aan den IJssel. In mei 1995 had
Rotterdam net een kunstwerk aangelegd met
een laagste punt van -6,67 m. NAP! In DHC
2020-4 is bericht over het al derde Laagste
Puntmonument langs de A20. Ik memoreerde
daarbij ook het eerdere Laagste Puntmonument
uit 2008 van de in 2010 in de gemeente Zuid-
plas opgegane gemeente Nieuwerkerk aan den
EXCURSIONS
Great Eastern railway
24
IJssel. Haar rode wapenleeuw prijkt er nu nóg
op, terwijl de hoogte wel is gecorrigeerd in
-6,76 m. NAP...
Compleet is om nu ook nog te wijzen op de trots
op een speciaal nieuwe gemeentevlag met óók
een laagste puntmonument. Daar was in DHC
nog geen aandacht aan besteed! (Het was dank
zij de gemeentefusie maar een kortstondige vlag
ook. Alle exemplaren werden vrij snel aan de
Oudheidkamer gegeven!) De Nieuwerkerkse
wapenleeuw was daartoe in het vlagontwerp op
één punt voorzien van een peilschaal. (De trots
ging ver: werden er ook geen personeelsadver
tenties geplaatst met de vraag naar 'het hoogste
niveau voor het laagste punt'?)
(Adri den Boer)
V r' j s t 'k\A S
Gemeente
Nieuwerkerk aan den IJssel
P.S. Op de webstek www.stadslog.nl/zeemeer-
minnen/vierkant-eiland is anno 2021 dit
Rotterdamse commentaar nog steeds te raad
plegen:
'Op zijn zachtst gezegd voorbarig...
Het Vierkant Eiland is een monumentaal
kunstwerk van beeldhouwer Frans de Wit en
markeert op een diepte/hoogte van 6,67 meter
onder N.A.P. (Normaal Amsterdams Peil) het
laagste punt van Nederland. Althans bij het
slaan van de eerste paal, begin mei 1995. Want
nog geen twee maanden later, op 29 juni 1995,
komt de Meetkundige Dienst van Rijkswater
staat met een keiharde conclusie. Het laagste
punt van Nederland is niet in Rotterdam Prins
Alexander maar in een negen centimeter lager
gelegen stukje weiland bij en in Nieuwerkerk
aan den IJssel. 'Het is op z'n zachtst gezegd
voorbarig', aldus een woordvoerder van de
gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel in Trouw
op 8 mei 1995 over de Rotterdamse claim van
het laagste punt.
Kralingen mengt zich in de strijd
Ook de toenmalige deelgemeente Kralingen
mengt zich in die periode in de strijd en claim
de een diepte van 7 meter 20 bij een volkstuin
complex. Een strijd die in juni 1995 wordt
beslist met een verlossende officiële meting in
het voordeel van Nieuwerkerk aan den IJssel.
De eerste palen van het Vierkant Eiland zijn
dan al geslagen. Het fundament voor het Vier
kant Eiland is dan al gelegd. Er is geen weg
meer terug. In 1996 wordt het Vierkant Eiland
onthuld en op de tegel aan de voet van de brug
wordt het monument omschreven in het kader
van het project: Diepste punt van Nederland.'
Verlate boekbespreking van
'Het diepste punt van Nederland'
Hendrik Johannes Adrianus (Henk) Hofland
(Rotterdam, 20 juli 1927 - Amsterdam, 21 juni
2016) was een Nederlandse journalist, colum
nist, essayist, romancier en schrijver. Hij ont
ving de P.C. Hooft-prijs 2011 en werd in 1999
door zijn collega>s uitgeroepen tot dé Neder
landse journalist van de twintigste eeuw.
In 1993 gaf De Bezige Bij zijn roman 'Het diep
ste punt van Nederland' uit en dat was nog te
vroeg voor DHC-bespreking! Hij werd geschre
ven in opdracht van de Rotterdamse Kunst
stichting ter gelegenheid van de manifestatie
AIR-Alexander, telt 260 pagina's en is op me
nig e-boekwinkeltje nu voor een euro of vier te
koop. De eerste zin luidt al: 'Jij bent geboren
op het diepste puntje van Nederland'zei z'n
moeder. 'Wat is het diepste puntje?' 'Elfmeter
onder de zeespiegel. De Prins Alexanderpolder
ligt elf meter onder de zeespiegel.' Het onder
werp komt verder in het boek niet of nauwelijks
voor en de elf meter klopte ook toen niet. Op
voor- en achterkant van de paperback staan nog
wel 'baakstreepjes'. De held van de roman is
ene Arnold Boekestein, geboren in 1927, en het
verhaal van 1993 eindigt in 1950. Hij werd ge
boren in een huis dat nog net op het grond
gebied van de gemeente Rotterdam stond; niet
in de stad zelf, maar op het platteland, in een
gebied van kleine veeboeren en tuinders. Toen
hij vijf jaar was verhuisde de familie. Zou de
25
Limietpaal Kromme Rijn
www.vvvkrommerijnstreek.nl/)
Zeekaart was in 1905 geschematiseerd...
(https://retours. eu/nl/)
LONDON'.
2021-1 De Hollandse Cirkel
Anno 2010 afgeschafte Gemeentevlag van nog
maar een paar jaar oud (foto en coll.
Oudheidkamer Nieuwerkerk aan den IJssel)
2021-1 De Hollandse Cirkel
