Voor u gelezen
H.J A Hofland
Het
diepste punt
van Nederland
overdrijving van de Prins Alexanderpolder als
diepste punt alleen zijn geweest om mee te doen
met de manifestatie AIR-Alexander? Na zijn
overlijden kwam in de kranten: 'Staatssecreta
ris Sander Dekker (Media) zegt dat met het
overlijden van journalist Henk Hofland Neder
land 'Eén van zijn scherpste waarnemers en
duiders van politieke en maatschappelijke ge
beurtenissen verliest.' 'Hofland was columnist
in een tijd dat nog niet iedereen zich zo noem
de. Hij zette dus de standaard, waarmee de lat
direct heel hoog lag.' Je kunt je afvragen of die
ligging wel voor de roman 'het diepste punt'
gold. Sinds 1995 ligt dat
diepste punt ook in Nieu-
werkerk aan den IJssel!
(Zie in de rubriek Histo
risch Nieuws de Laagste
Puntcuriosa.) Zijn boek
'Tegels lichten' over het
na-oorlogse Nederland
(Contact 972) lijkt me
veel beter!
(Adri den Boer)
Van Interessengemeinschaft
Geometerpfad e.V.
20.11.2020 - Anbringung einer Info-Tafel zum
Thema "Kataster-Urvermessung" am Zaun des
NABU - Gelandes an der Grenze zwischen
Rhede und Rhedebrügge; - Aa-Radweg.
Raymond Uppelschoten uit Den Bosch...
.werd in DHC 2020-4 op p. 161 over 2011
nog genoemd als landmeetkundige re-enactor
van 'Het Leege Land'. Eind 2020 was hij een
auteur van 'Van kerk en dorp, 200 jaar Witte
kerkje van Odijk'. Hij heette daarbij 'verhalen
verteller, opgegroeid in Odijk'.
Overvloed aan kopij in 2021
Voor nummer 2 staat onder andere klaar:
De lengte van de secondeslinger: de versnel
ling van de zwaartekracht van vóór ingenieur
Vening Meinesz (Leen Aardoom).
Voor nummer 3 staat onder andere klaar:
56,5 jaar Kadaster (Zacharias Klaasse).
Voor nummer 4 staat onder andere klaar:
Reconstructie kadastrale kaart van 1832 van
Zouteveen (Ed Visser).
12.12.2020 - Schaufensterausstellung der
Interessengemeinschaft Geometerpfad e.V. im
Ladenlokal Ahauser Strafle 112 in Borken-
Gemen. Zeit: Dezember - Ende Februar 2021.
'Vor 200 Jahren - Beginn der Landvermes-
sung im Kreis Borken. Vermessungen liefern
die Grundlagen aller Planungen'.
(www.geometerpfad.de)
Amsterdam is een stad in het veen die al acht
eeuwen te maken heeft met bodemdaling. Dit
probleem is een erfenis uit de ontginnings
periode, toen het veen werd ontwaterd en
begon in te klinken. De oplossing om natte
voeten tegen te gaan was ophogen, maar door
de dalende bodem te belasten met zware
grondpakketten werd de bodemdaling alleen
maar versneld. De geschiedenis van Amster
dam kan niet los worden gezien van de
ophogingsgeschiedenis. Ophogingen zijn nog
steeds een basisvoorwaarde voor elke bouw-
ontwikkeling in Amsterdam. Daarnaast zijn
ophogingslagen informatiebronnen over de
gebruiksvoorwerpen van de Amsterdammers
door de eeuwen heen. Het boek laat dat ook
royaal zien, maar er staat ook voor landmeters
méér in!
Hoofdstuk 2, Water en land, opent met een
paginagrote kleurenfoto van een bekende
(herplaatste) marmeren dijkpeilsteen, een
Huddesteen, uit 1682 in de Nieuwe Brug. Met
name de paragraaf 'Een vast peil' daarin legt
uit dat het, om te weten te komen hoe hoog de
stad in de voorbije eeuwen heeft gelegen en
wat sindsdien de mate van verzakking is ge
weest, van belang is om vast te stellen welke
soorten historische bronnen er zijn ten aanzien
van hoogteligging en welke maateenheden er
destijds zijn gebruikt. (In de zestiende en
zeventiende eeuw zijn hoogtes vaak gerela
teerd aan het waterpeil.) Dan volgen topzinnen
voor de (N)AP-historie: 'Er bestaan histori
sche aanwijzingen dat de basis voor een vast
referentievlak voor hoogtemetingen werd
gelegd in 1624. Bij waterpassingen van de
Velserdijk en de Spaarndammerdijk - naar
aanleiding van een geschil tussen de stad en
het hoogheemraadschap van Rijnland - werd
als nulpunt de zomervloed van het IJ genomen
zoals gemeten op 29 augustus van dat jaar
1624. Dit peil, er werd nog geen naam aan
gegeven, werd door middel van een aantal
peilbouten verankerd in de dijk.' (Verwezen
wordt daarbij naar Amsterdamse Handvesten
uit 1748.) Toen in 1660 was gebleken dat bij
tussentijdse dijkversterkingen de peilbouten uit
1624 waren verdwenen, en er opnieuw geschil
len waren over de hoogte van de waterkeringen
langs het IJ, volgde een nieuwe waterpassing
en de bevestiging van diverse peilbouten in de
dijk en sluizen in de stad, waaronder de Dam
sluis en de Nieuwe Brug. Net zoals in 1624
werd uitgegaan van de zomervloed in het IJ als
referentievlak. 'De oudste vermelding van het
begrip 'stadspeil' dateert uit 1674', aldus de
auteur verder, die ook uitlegt dat de gemid
delde zomervloed in 1683/1684 gedurende een
heel jaar werd gemeten. (De NAP-postzegel,
27
ROMAN
H.J.A. Hofland,
Het diepste punt, roman
voor de manifestatie
AIR-Alexander, 1993
Info-Tafel tussen Rhede en Rhedebrügge met de
vice-voorzitter en 'Schriftfuhrerin' Beate Holtwick
(www. geometerpfad. de)
'Schaufensterausstellung der Interessen
gemeinschaft Geometerpfad e.V. im Ladenlokal
Ahauser Strafie 112 in Borken-Gemen', 2020/2021
(www.geometerpfad.de)
Bevirn ön im JCrni*. Hot-tam
rt i,f#-/-n djc J.'.k- W/tiWfljffl
26
2021-1 De Hollandse Cirkel
Ranjith Jayasena, Graaf- en modderwerk.
Een archeologische stadsgeschiedenis van
Amsterdam.
Uitgave in samenwerking met: Gemeente
Amsterdam, Monumenten en Archeologie,
2020, 304p., ISBN: 978-90-5345-565-4
29.95 (incl. verzendkosten)
Een archeologische
stadwtehiodenis
van Amsterdam
2021-1 De Hollandse Cirkel
