80
81
meervoud!) door exemplaren die gebruik
maakten van halfgeleider geheugenmodules.
hoefte aan landmeetkundige ondersteuning en
dus werd er ook instrumentarium aangeschaft.
Bij de inpoldering van Oostelijk Flevoland
werden vanaf een botter de dijken met een
sextant uitgezet, waarna de coördinaten van de
hierbij geplaatste baken op een latere datum
met behulp van een Wild T3 door middel van
voorwaartse insnijding werden bepaald.
De foto in het verhaal in Geodesia dat ik als
bron gebruikt heb, laat onmiskenbaar de zeer
herkenbare vorm van een Zeiss Elta 4 zien, de
inzet toont het instrument zoals deze in de
Zeiss-brochure uit 1981 staat18). Zoals eerder
beschreven was de Elta 4 één van de instru
menten uit de eerste serie met halfgeleider-
geheugen. Aangezien het artikel van meerdere
nieuwe tachymeters spreekt, is het goed moge
lijk dat samen met de Elta 4 ook een Elta 20
aangeschaft is, al zou dit door verder onder
zoek bevestigd moeten worden. Het kan name
lijk ook zo zijn dat de accu’s en het veldboek in
mijn collectie bij de Elta 4 hoorden en daar op
latere datum van gescheiden zijn.
ceerd en noemde tot dat jaar geen verdere
instrumentele vernieuwingen. Inmiddels was
de nieuwe serie Elta’s op de markt en lijkt het
dus minder waarschijnlijk dat de afdeling na
1987 nog een Elta 20 aangeschaft heeft.
Mocht er dus toch vanaf 1981 een Elta
20 in hun bezit zijn geweest, dan kan
het goed zijn dat in de jaren volgend op
de publicatie, tot aan het moment van
ontstaan van B&S Grontmij Geogroep,
of zelfs nog kort daarna, het instrumen
tarium wederom gemoderniseerd werd
en de Elta 20 zo een nieuw thuis kreeg.
Als er een lezer is die weet welke tachy-
meters bij afdeling Landmeetkundig
Werk van RIJP in gebruik waren, dan
hoor ik daar graag van.
De geodeet ir. H.W. (Henk) van der
Zijpp sloot tevergeefs zijn voorwoord in
’40 jaar landmeten voor het Zuiderzee-
projekt’ in 1987 zo af: ’.Door samen
met het Rijk, de Provincie, de Water
schappen en de Gemeenten het land
meetkundig werk in de toekomst verder
uit te bouwen kan de gehele regio
Flevoland de vruchten plukken van
veertig jaar landmeten voor het
Zuiderzeeprojekt.
Na sluiting van de dijken in 1956 werden op de
dijken en in de polder diverse vastleggingen
gemaakt. Op de dijken werden dit Kadaster-
stenen, in de polder meetstoelen, bestaande uit
een signaal en een pijler. Deze meetstoelen
kwamen in de maart-editie van dit blad nog
kort ter sprake.17 Het inmeten van deze meet-
stoelen gebeurde nog steeds met de Wild T3.
De eerste elektronica deed in 1958 haar intrede
in de vorm van de aan het begin van dit artikel
genoemde Tellurometer. Dankzij dit instru
ment werd het mogelijk de driehoeken ook in
afstanden volledig te meten en
de meetpunten met een nauw
keurigheid van circa 5 cm te
bepalen.
De afdeling groeide ondertussen
gestaag en tegen 1966 was er 55
man personeel werkzaam. Niet
alleen de behoefte aan perso
neel was toegenomen, maar ook
de behoefte aan verregaande
automatisering. De eerste
HP9830-tafelcomputer werd
aangeschaft, in 1974 gevolgd
door de hierboven reeds ge
noemde Zeiss Reg Elta 14,
waarvan de ponsbanden met
een ponsbandlezer werden uit
gelezen en opgeslagen op cas
settes voor verdere verwerking
met de HP9830-tafelcomputer.
In 1981 werd het computer
systeem uitgebreid en werden de
Reg Elta 14 tachymeters ver
vangen (naar verluidt inmiddels
De slotzin op pagina 43 kon nog luiden:
‘De gemaakte afspraken met de ge
meenten Almere en Zeewolde bieden de
afdeling zeker nog werk tot 1990.
Een onderzoek naar een verzelfstandi
ging van de afdeling Landmeetkundig
Werk kan de mogelijkheid van zo’n
regio naal samen werkings orgaan aan
geven. Op deze wijze kan een voor Nederland
unieke ontwikkeling op gang gebracht worden,
waarbij werk, kennis en ervaring voor Flevo
land behouden kunnen blijven.’
Het eerder genoemde artikel over de afdeling
Landmeetkundig Werk werd in 1987 gepubli-
A F
L A N
W
DE L N G
dmeetkundig
E R K
2021-3 De Hollandse Cirkel
2021-3 De Hollandse Cirkel
17 Redactie, Monumentale meetstoelen in Flevoland, in: De Hollandse Cirkel, jaargang 23, nr. 1, maart 2021, (Nieuwerkerk aan den
IJssel, 2021), pp.19-20
18 Employees of RIJP, '40 jaar landmeten voor het Zuiderzeeproject', in: Nederlands Geodetisch Tijdschrift Geodesia, 29ejaargang -
no. 6 (Apeldoorn, 1987), p. 226. Zeiss West Germany, Zeiss Elta 4: Digitaler IngenieurtheodolitmetelektronischerKreisablesungund
eingebautem elektro-optischem Distanzmesser (Oberkochen, 1981), p.5
Opname door de afdeling Landmeetkundig Werk van RIJP met
behulp van de Zeiss Elta 4
(rasterafbeelding uit Geodesia, afbeelding inzet collectie auteur)
RIJP, Omslag programma ‘40 jaar landmeten voor het
Zuiderzeeproject’, 1987, met vraag naar Eltatype...
(coll. Adri den Boer)
