^-4
L
l
Reconstructie kadastrale kaart van 1832 van Zouteveen
Ed Visser
98
99
Inleiding
De Fryske Akademy lanceerde in 2005 de
HisGIS-website met de gedigitaliseerde
kadastrale registratie van 1832.1 Na Friesland
is HisGIS gaandeweg uitgebreid met andere
provincies. In 2020 is het project “Kustzone
van Zuid-Holland” opgeleverd. Opdrachtgever
was de provincie Zuid-Holland. Het resultaat
van het omvangrijke teken- en invoerwerk door
het HisGIS-team, archiefdiensten en vrijwil
ligers voor de hele kustzone is te raadplegen
via https://hisgis. nl/kaartviewer/zuid-holland/
Als vrijwilliger heb ik in 2019 meegewerkt aan
dit project en heb ik de Originele Aanwijzende
Tabel (OAT) van het Kadaster 1832 van de
voormalige gemeente Kethel in het HisGIS-
systeem ingevoerd.
Helaas kon deze informatie niet in de website
zichtbaar worden gemaakt, omdat het originele
minuutplan, de getekende kadastrale kaart,
enkele decennia geleden kwijt was geraakt.
Als gepensioneerde GIS-adviseur heb ik de
taak op mij genomen om deze kaart digitaal te
reconstrueren. In dit artikel beschrijf ik hoe ik
te werk ben gegaan.
Verzamelen puzzelstukken
Als eerste begon ik oude kaarten en kaart-
fragmenten als puzzelstukken te verzamelen.
De kaart van Nicolaas Kruikius van het Hoog
heemraadschap Delfland gaf mij een goed
beeld van de verkaveling, de locaties van de
boerderijen en enkele boerderijnamen in 1712.
De Topografische Mili
taire Kaart (TMK) van
18502 gaf mij een goed
beeld van kort na de op
levering van het kadaster
in 1832.
Via de Historische
Vereniging Oud-Schip-
luiden heb ik van Frits
van Ooststroom en
Jacques Moerman enkele
foto’s gekregen van
details van de kadastrale
kaart. Nadat zij deze
foto’s hadden gemaakt,
moet de kaart zoekge
raakt zijn. Op deze foto’s
waren de perceelnummers
echter niet of nauwelijks
te lezen.
Met behulp van de
kadasterarchiefviewer heb
ik gezocht naar veldwerk
en hulpkaarten van Zoute-
veen. Dat leverde een
kaart op van 2006 over de
inpassing van rijksweg
A4. Daarop staan met
name nieuwe perceelgren
zen en perceelnummers
van na 1832, maar ook
een aantal oude - en dus
bruikbare - grenzen en
nummers. De perceel-
nummers tot 675 zijn van
1832, de hogere nummers
zijn van later datum.
Daarnaast vond ik van
een aantal boerderijerven
de veldwerk- of hulpkaar-
ten die na 1832 gemaakt
waren bij veranderingen
aan de gebouwen. Daar
stonden vaak de oude
perceelnummers op.
1
K
D V
1
Detailfoto minuutplan 1832 omgeving van de Kapel
Uitsnede van de kaart van Kruikius 1712.
Omgeving van het Zouteveense Meer
...en van de TMK1850
2021-4 De Hollandse Cirkel
2021-4 De Hollandse Cirkel
Bij de oplevering was de gemeente Zouteveen een
witte vlek.
2 https://www.wur.nl/nl/show/Militaire-Kaarten-van-1850.htm
1 https://hisg is.n l/over-ons/
■f