Opheffing kadasterkantoren; een nabrander
li. en IF. Deventer:
Hypotheek kantoor
en kadaster
niet verplaatsen
Uriel aan minister
van Financiën
Zacharias Klaasse
47
In 1815 werd hij leraar aan het atheneum van
Deventer. Van mei tot oktober 1819 ondernam
hij een studiereis naar de Universiteit van
Alkmaar, opgeheven per 24 november 2008
De huisvesting is rond 1910 niet optimaal.
Geklaagd wordt dat er zó weinig licht in het
kantoor valt, dat de toestand onhoudbaar is en
dat de kans op fouten daardoor groot is. Uit de
correspondentie blijkt dat er soms ook zaken
waren die het licht niet echt verdroegen: een
rijksklerk verzoekt een meisje van 14 jaar na
kantoortijd op het raam te tikken, waarna hij
haar zal binnenlaten. De politie ontdekt de
afspraak. De bewaarder wordt door de com
missaris van politie ingelicht. De rijksklerk
verzoekt overplaatsing naar een ander kantoor.
Rond 1920 wordt een bladschrijver (deze
schreef de akten met de pen over in de open
bare registers) van 75 jaar ontslagen omdat hij
te langzaam zou schrijven. Of dat door het
gebrek aan licht kwam is niet duidelijk. Het
grieft de bewaarder om een oude man op straat
te moeten zetten. Jaren lang was men gehuis
vest aan de Gedempte Nieuwesloot. Bijgaande
foto is daar genomen op 12 augustus 1926.
Naar aanleiding van mijn artikel over de slui
ting van het Kadasterkantoor te Appingedam
(zie het vorige nummer van dit blad) vroeg de
voormalige hoofdredacteur of ik nog wat infor
matie had over andere opgeheven kantoren van
het Kadaster. Ja, die had ik wel. Ik som ze op
in alfabetische volgorde van de plaats van
vestiging.
Almelo, opgeheven per 24 februari 1975
In mei 1968 werd het Kadaster gevestigd op
Burg. Raveslootsingel 2. Bewaarder van het
kadaster en de openbare registers was daar in
de oorlog de beruchte J.B., die in 1943 be
noemd werd tot NSB-burgemeester van een
Drentse gemeente. Na de oorlog werd hij ver
oordeeld tot gevangenisstraf, een geldboete,
ontzegging van het kiesrecht en andere rech
ten. Hij kwam er dus (te) goed van af.
Amersfoort, opgeheven per 14 november 1964
In Amersfoort is de destijds vermaarde Holtius
bewaarder geweest van 1814-1816. Adrianus
Catharinus Holtius (1786-1861) was een Neder
landse rechtsgeleerde en hoogleraar. In 1809
schreef hij zich in aan de Universiteit van
Utrecht en in 1811 promoveerde hij tot doctor
in de rechten, waarna hij zich als advocaat
vestigde in Zierikzee.
Assen, opgeheven per 22 juni 2007
Van dit kantoor bestaat een mooie ansichtkaart
uit 1910:
Breda, opgeheven per 20 april 2009
25 jaar was men gehuisvest aan de Marken-
daalseweg; daarvóór aan de Gasthuisvelden,
het historische pand Delpratsingel 23, en ooit
ook op Karnemelkstraat 9. Veel rijkskantoren
hadden vroeger een inwonende conciërge. Dat
ging niet altijd goed. Breda was daar in het
begin van de 20e eeuw een droevig voorbeeld
van. De correspondentie uit die tijd laat er iets
van zien: vechtpartij op kantoor; twee gewon
den. Conciërge, die met een stuk ijzer sloeg,
wordt geschorst. Conciërge uit dienstwoning
gezet. Rijksveldwachter bewaakt conciërge
woning i.v.m. indringing door ontslagen con
ciërge.
Conciërges veroorzaakten vaker problemen: in
1927 schreef de Rijksgebouwendienst aan het
Kadaster te Groningen o.a. dat de tuin van het
kantoor bezet was met allerlei ongerechtig-
Göttingen. Terug in Nederland werd hij opge
merkt door de overheid en in 1821 werd hij tot
hoogleraar burgerlijk recht en handelsrecht
benoemd aan de Rijksuniversiteit Groningen.
In september 1822 werd hij hoogleraar Ro
meins recht aan de Rijksuniversiteit Leuven.
De Belgische Revolutie had als gevolg dat
Holtius Leuven verliet. Vanaf maart 1831 vond
hij een nieuwe leerstoel in de rechten aan de
Universiteit van Utrecht. In 1835 werd hij ge
woon hoogleraar. Op 1 januari 1857 ging hij
met emeritaat.
Deventer, opgeheven per 1 mei 1959
Zoals gebruikelijk wilde men geen opheffing:
Dordrecht, opgeheven per 1 september 1975
Men was daar lang gehuisvest op Visstraat 12.
In de twintiger en dertiger jaren van de 20e
eeuw wilde men de bewaarder een koninklijke
onderscheiding geven. Toen was dat gebruike
lijk als je maar bleef zitten waar je zat. De
minister van Justitie weigerde dat: in 1923 was
heden, bestaande uit kippenhokken en andere
minderwaardige getimmerten; met daarbij het
bevel dat deze rommel ten spoedigste moest
verdwijnen, opdat “ik niet genoodzaakt word
minder prettige maatregelen te nemen”.
DEVEisTEft mei. ii. en w. van
ikronie- hebben in m brief :-an
minister van Finanr-en hun oTi^rrust-
held ultsrsp roken over het voornemen
het hypotheek kantoor rn he! khdaïtrr
tuur Zwolle te vnplMlMiL Zij ver
weken de minister nan deie plannen
geen uitvoering lo (cwn.
Men mankt aldi in Hovenier opgeruit
over drro vcrplautelDg,
omdat d.-nrdoor de Centrale poiiiio van
do sftid wordt verzwakt- Mrdo door he!
feit dat In het habijt' vrrictieii do Raad
vatt Arbeid in Drvctilrr nagenoeg werd
opRi'hpvon on dn opheffing van bot
agontachop van de Ncdcrhndïü Bank
voor de deur slant, begint ir.cn rr aan
te twijfelen of bij het département wel
het Juiste begrip beAlaat omtrent de
centrale positie vim de stodL die hUto-
ritói gegroeid Is en nanr de verstevi
ging waarvan door do Emwcntchjk*
overheid bcwsul wordt gciirceM Hot
ophotten van de moxclijkhi'drn tol
dienstverlening doet ds.iraon zrker
46
Adrianus Catharinus Holtius (1786-1861)
2022-2 De Hollandse Cirkel
2022-2 De Hollandse Cirkel
Provinciale en Overijsselsche en Zwolsche courant,
1-5-1958
