Beste Martien,
Beste Janhein en Zacharias,
Beste Zacharias, Roel en Martien,
Veel leesplezier
Martien.
Beste Roel,
Met vriendelijke groet,
Janhein
152
153
te zijn. De kern van het negatieve stelsel blijft
onbenoemd. Tegenover het causale stelsel mis
ik de uitleg van de tegenhanger: het abstracte
stelsel. Inderdaad heeft de kadastrale kaart
geen juridische geldigheid, d.w.z. zegt niets
omtrent de eigendom. Maar het veldwerk even
min. In dit land bepalen partijen altijd nog wat
hun rechten zijn en niet de overheid. In o.a.
Noord-Korea schijnt het anders te zijn.
Al met al: het is allemaal het klok en klepel
verhaal. Maar die voetnoot komt niet in min
dering op de grote waarde van de publicatie;
integendeel: ik genoot van de voet(ge)noot. In
die zin mag van mij de voetnoot ongewijzigd
blijven.
Met vriendelijke groet,
Zacharias Klaasse
Een interessante discussie! Als olieboer zijn de
fijne kneepjes van het kadastrale wezen tijdens
mijn werkzame leven aan mij voorbijgegaan.
Ik ben - misschien heb ik dat bij gelegenheid
gezegd - bezig een populairwetenschappelijk
boek te schrijven over mijn promotieonder-
werp, middeleeuwse zeekaarten van de
Middellandse Zee. Ik heb daarin het volgende
stukje geschreven over middeleeuws land
meten:
“Behalve mappae mundi werden er in de
Middeleeuwen ook lokale kaarten gemaakt,
bijvoorbeeld van de grond die bij een landgoed
hoorde of van één of enkele percelen. Deze
lokale kaarten waren bedoeld om eigendoms
rechten te illustreren of om het heffen van
grondbelasting te ondersteunen; voor dat laat
ste was oppervlakteberekening nodig. Het
wettelijk bindende document was in beide ge
vallen de tekstuele beschrijving; de kaart dien
de alleen ter illustratie. Oppervlaktebepaling
was vaak onnauwkeurig, maar grote nauwkeu
righeid was ook niet vereist. Voor belasting-
Het komt mij dus voor dat wij, sinds de
Middeleeuwen, niet bijster veel zijn opgescho
ten. De nauwkeurigheid van kaarten en be
schrijvingen is weliswaar toegenomen, maar in
juridisch opzicht lijken we dus nog steeds even
ver te zijn.
Als de overheid de juistheid van de Openbare
Registers niet garandeert, wat is dan eigenlijk
de juridische basis van kadastrale gegevens?
Komt die alleen tot uiting in contracten tussen
derden die in hun beschrijving van een perceel
(bijv. de aankoop van een huis) naar de Open
bare Registers verwijzen?
heffing ging het uiteindelijk om een schatting
van de opbrengst van het perceel en die hing,
behalve van de perceelgrootte, ook af van de
vruchtbaarheid van de grond. Eigendoms
rechten werden vastgelegd door grensstenen of
andere permanente markeringen, waarvan de
posities door een landmeter werden uitgezet.”
Met vriendelijke groet,
Rol
Nee, sinds de Middeleeuwen zijn we nog niet
veel verder. Althans niet in privaatrechtelijke
zin. Publiekrechtelijk gezien is het Kadaster
(niet de openbare registers) inmiddels een
basisregistratie. Dat houdt in dat de overheid
voor de uitvoering van overheidstaken ervan
uit mag gaan dat het Kadaster waar is (ja, ten
zij er bij gegevens een waarschuwingsvlaggetje
staat). Voor de uitvoering van ruilverkavelin
gen was het Kadaster al waarheid (tenzij het
tegendeel bleek) sinds de laatste eeuw. Maar
dat was niet omdat alles zo betrouwbaar zou
zijn, maar om doelmatigheidsoverwegingen.
Bij het maken van de lijst van rechthebbenden
moest je toch ergens van uit gaan!
De kadastrale registratie is eigenlijk een ge
ordend extract van actuele gegevens uit de
openbare registers, aangevuld met wat gege
vens die elders (o.a. adressen, meetgegevens)
verzameld worden. Eén ding weten we in ons
stelsel zeker: als de openbare registers geen
akte bevatten waarin een bepaald perceel aan
X wordt geleverd, dan kan X geen eigenaar
zijn geworden door levering. Ja, hij kan nog
wel eigenaar zijn geworden op een andere
manier (vererving bijv.), daarom heet ons
stelsel ook onvolledig! (naast negatief, causaal,
en voor velen onbegrijpelijk). Wil je het hele
maal snappen, dan is een diensttijd bij het
Kadaster van bijna 57 jaar (zoals in mijn geval)
aan te bevelen.
Groet,
Zacharias
[noot HQ: Het genoemde stukje is van de hand
van notaris Johan Nebbeling, in de serie
columns die hij schrijft in AD. het gaat over
een verkoop van een vakantiehuisje, waarbij
ontdekt wordt dat het huisje bij de eerste ver
koop verwisseld is met een dito nabijgelegen
huisje. de notaris laat alle transacties sinds de
eerste corrigeren, wat een jaar werk betekent
voor de projectontwikkelaar en de notarissen.]
in aanvulling op deze discussie voeg ik hierbij
een stukje toe dat ik in Tubantia-AD vond
Prachtig verhaal. Dat heb ik in de praktijk di
verse keren meegemaakt. Maar betrokkenen
hebben zich vergist! Ze hebben al die tijd WEL
in hun eigen huisje gewoond. Want de wil van
partijen, hun overeenkomsten en de feitelijke
situatie prevaleren en niet de kadastrale regi
stratie. Vroeger hadden we een truc om dit
soort situaties administratief op te lossen,
gratis en binnen 1 dag. Die truc rammelde,
maar in een situatie waarin alles rammelt valt
dat niet op.
Met vriendelijke groet,
Zacharias Klaasse
Dank voor jullie reacties, die elk op een andere
wijze aansluiten bij mijn ervaringen. Graag ga
ik daar nader op in; zie de bijlage.
Uit louter eigenbelang ben ik stinkend be
nieuwd wat die «rammelende truc» inhoudt die
Zacharias hieronder te berde brengt; en of die
nog steeds toepasbaar zou kunnen zijn.
[Noot HQ: genoemde bijlage is een stuk over
een ervaring in de privésfeer van Loedeman.]
2022-4 De Hollandse Cirkel
2022-4 De Hollandse Cirkel
From: Roel Nicolai
Sent: Saturday, July 30, 2022 8:27 PM
From: Z. Klaasse
Sent: Saturday, July 30, 2022 9:11 PM
From: Martien Molenaar
Sent: Saturday, July 30, 2022 10:13 PM
From: Z. Klaasse
Sent: Monday, August 1, 2022, 8:25 AM
From: Loedeman-devries
Sent: Tuesday, August 2, 2022 2:27 PM
Heren
