De bewaarder van het kadaster
en de openbare registers, maar hij bewaarde méér!
66
67
De benaming “bewaarder van het kadaster en
de openbare registers” is pas 30 jaar oud.
Vanaf 1811 tot 1992 heette deze functionaris:
hypotheekbewaarder. Dat woord “hypotheek
bewaarder” is feitelijk nooit correct geweest,
althans niet in ons land. In Frankrijk werden
aanvankelijk alleen de hypotheken opgenomen
in openbare registers, vandaar de Franse be
naming “conservateur des hypothèques”. Toen
later de openbare registers ook andere rechten
Schepen
Op grond van het
Wetboek van Koop
handel werd op 1
oktober 1838 bij het
Kadaster gestart met
een scheepsboek-
houding. Deze
boekhouding verviel
per 1 februari 1927
toen het Wetboek
van Koophandel
werd herzien. De
nieuwe scheeps-
boekhouding ging
1 oktober 1926 van
start. Als een schip
teboekgesteld was,
golden er ongeveer
dezelfde regels
voor als voor
onroerende zaken.
Men kon er bijv.
het recht van
hypotheek op
vestigen. Vóór 1
oktober 1926 was
Luchtvaartuigen
Sinds 1 augustus 1959 houdt het Kadaster
openbare registers en een registratie voor
luchtvaartuigen. Deze berustten eerst bij het
kantoor te ’s-Gravenhage, vanaf 1971 in
hypotheek op schepen niet mogelijk, maar wel
scheepsverbanden, een veel minder vérstrek
kend zekerheidsrecht.
Er waren en zijn: zeeschepen, binnenschepen
en vissersschepen. Vooral voor binnenschepen
gelden internationale verdragen die dubbele
teboekstelling willen voorkómen en daarmee
(hypotheek)fraude. In 1994 werd de registratie
voor schepen geautomatiseerd.
Een schip wordt teboekgesteld door inschrij
ving van het verzoek tot teboekstelling. Daar
bij wordt door het Kadaster het brandmerk
vastgesteld en op het schip aangebracht. De
teboekstelling kan worden doorgehaald in
bepaalde gevallen, mits de rechtbank daarvoor
toestemming verleent. Er staan zo’n 44.000
schepen te boek bij het Kadaster.
Effecten aan toonder
Vanaf juni 1841 viel er echter nóg wat te
bewaren: de effecten aan toonder die aan
minderjarigen en onder curatele gestelden
toebehoorden. In de volksmond genoemd: de
consignatiekas. De overheid wilde het bezit
van deze kwetsbare groepen blijkbaar be
schermen. En dan zoek je iemand die goed kan
bewaren. Bij de wet van 26 mei 1841 werd
bepaald dat deze effecten moesten worden
bewaard door de bewaarder van de hypotheken
en het kadaster en de griffiers der gerechts
hoven gezamenlijk. Genoemde wet regelde dat
de effecten moesten worden bewaard in brand
kasten met twee ongelijk werkende sloten,
waarvan één sleutel bij de bewaarder was en de
andere bij de griffier. De kasten mochten nooit
worden geopend of gesloten dan in aanwezig
heid van beide ambtenaren. De bewaarder en
de griffier moesten de sleutels “steeds onder
zich houden”. Uit een brief uit 1876 van het
Rijswijk (Z.H.) en vanaf 1975 in Rotterdam.
Luchtvaartuigen zijn roerende goederen, maar
als ze bij het Kadaster zijn teboekgesteld zijn
het registergoederen. Dat wil zeggen dat er
voor overdracht van deze goederen inschrij
ving in de openbare registers is vereist en dat
ze vatbaar zijn voor hypotheek.
Er staan momenteel zo’n 400 luchtvaartuigen
te boek bij het Kadaster.
Zacharias Klaasse
gingen bevatten, bleef deze benaming bestaan.
In Nederland zijn nooit alleen hypotheek
rechten gepubliceerd in de openbare registers,
maar ook de eigendom en de beperkte rechten.
Evenwel bleef het: bewaarder der hypotheken,
of: hypotheekbewaarder. Sinds de samen
voeging met het Kadaster op 1 april 1839
spreken we van: bewaarder van de hypotheken
en het kadaster. Pas met de invoering van het
nieuwe Burgerlijk Wetboek en de Kadasterwet
per 1 januari 1992
werd het: bewaarder
van het kadaster en de
openbare registers.
Maar er werd méér
bewaard.
J J? /Aw
Brandmerken
Boekhouder
Fragmenten registratie voor schepen
Registratie voor luchtvaartuigen
2023-2 De Hollandse Cirkel
2023-2 De Hollandse Cirkel
Aantcckeningeti, cessie,
N-.Hfi’ I
nier
teckcniug
der I
inschrijf*
Naam en voornamen
van den $chuWeischer
Nummtï
van het
dr
register
123451R 2005
PH-VLC
DOVE
1948
04184
2
doorhahrg
brdrag
nummer van
teboclutclling
naam van het luchtvaartulg
nationaliteit^- en
tnschrijvinqskenrrerk
Fabrikaat De E«villend Engine/vpe Gipsy Queen 70-4
Co.Ltd.Leavesd.en
Gebouwd te Hatfield (Engeland)
cUium van
m of
overachrii'lnj]
