iM
f
ÏS
46
47
Huisvesting
Het Kadaster in ’s-Hertogenbosch is vanaf
1839 tot 1931 gevestigd geweest in het pand
Peperstraat 31, later het Bisschoppelijk Paleis
(afb. 12). Van 28 mei 1932 tot 1971 zat men in
het pand Wolvenhoek 7 (afb. 13). Daarna
verhuisde men tot de opheffing in 1976 naar de
Commissaris de Quaylaan 2c. De provinciale
bewaring huisde van 1832 tot de opheffing in
1844 in het Gouvernementspaleis, Verwerstraat
41. De Dienst voor Buitengewoon Landmeet
kundig Werk huisde van 1941 tot ongeveer
1943 in het pand Hinthamerstraat 145 (afb. 14).
Een merkwaardige manier van beloning
Van 1811 tot 1922 bestond de beloning van de
bewaarder uit opbrengsten van het kantoor. Bij
de letterlijke overschrijving van de akten in de
openbare registers betaalde de aanbieder van
de akte per regel. Dat geld ging grotendeels
naar de bewaarder privé en een klein deel ging
naar de bladschrijver. In een oud dagregister
van ’s-Hertogenbosch blijkt dat duidelijk uit
het volgende. Bewaarder Jacobus de Bergh
In het desbetreffende dagregister vinden we
daarover de volgende verklaring (afb. 16):
(Hier begint het beheer van den Heer David
Middelaer, verificateur van de Registratie in
de provincie Noord-Brabant, welke ten
gevolge van het overlijden van den Heer
Jacobus de Bergh, in leven Hypotheek
Bewaarder te ‘s Hertogen Bosch, belast is met
de tijdelijke waarneming van dat kantoor,
ingevolge aanschrijving van den Heer
Gouverneur dezer provincie dd 23 Januarij
1833, BN. 15.
Verklarende gemelde Heer David Middelaer
dat aan hem is overgegeven het geheele
archief van dit Kantoor, ingevolge den
daarvan bestaande Inventaris, benevens de
voor handen zijnde zegels en gelden en
geldswaarde overeenkomstig den deswege
opgemaakte Kassa-Staat.
Zijnde de overgave van het Kantoor geschied
door den Heer Philippus Adrianus de Bergh,
zoon van den overledenen Hypotheek
Bewaarder en als zodanig diens Erfgenamen
vertegenwoordigende, in tegenwoordigheid
van den Heer vrederegter van het Kanton
’s Hertogenbosch op heden den Zes en
twintigsten Januarij 1800 drie en dertig.)
(ondertekening)
I
’s-Hertogenbosch
Ingenieur-
Verificateur van
het eerste uur
Een van de verant
woordelijken voor
de invoering van
het Kadaster in
Noord-Brabant was
Leonardus
Dominicus van
Heijst (1785 -
1866) (afb. 11). Zijn
vader was timmer
mansbaas en herbergier te Waalwijk. Toen
bleek dat de jonge Leonardus meer kon dan
zijn vader in de timmerwinkel opvolgen, ging
hij zich in de meetkunde bekwamen. In dat
vak was in de jaren twintig en dertig van de
19e eeuw veel te doen, vanwege de invoering
van het kadaster. Van Heijst werd ingenieur-
verificateur in ’s-Hertogenbosch, tweede
verantwoordelijke voor de invoering van het
kadaster in Noord-Brabant. In 1833 was dit
werk voltooid. Van Heijst, nog geen vijftig jaar
oud, werd op een royaal wachtgeld gesteld.
(afb. 15) overleed
op 22 januari 1833
op 56-jarige
leeftijd. De over
dracht van het
kantoor op 26
januari 1833 vond
plaats door
Philippus Adrianus
de Bergh (1808
1874), zoon van de
overleden hypo
theekbewaarder, en
als zodanig diens
erfgenamen vertegenwoordigende (de erf
genamen beseften dus dat een deel van de
inkomsten van het kantoor hen toebehoorden).
Genoemde zoon tekende ook het dagregister
vanaf enkele dagen vóór het overlijden van zijn
vader tot de waarnemend bewaarder, ene
David Middelaer, aantrad. Philippus Adrianus
was surnumerair der registratie in de provincie
Noord-Brabant.
Z6.
Afb. 12. Bisschoppelijk paleis, ’s-Hertogenbosch
Afb. 11. L.D. van Heijst
Afb. 15. Jacobus de Bergh
Afb. 14. Hinthamerstraat 145, ’s-Hertogenbosch
Afb. 16. Verklaring van overdracht van het kantoor in ’s-Hertogenbosch
2023-2 De Hollandse Cirkel
2023-2 De Hollandse Cirkel
1
Ztu-» «X
1
