TEKEN
Ml EK 11
u
n
C
t
door L. R. M. v. d. Brink, ing., chef-cartograaf A, hoofd van de
tekenafdeling bij de Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat te
Delft.
Lijntekenen uit de vrije hand
Om hierin de voor het kaarttekenen vereiste
handvaardigheid te verkrijgen is een zoge
naamde permanent-wave-oefening recht op
het doel gericht.
a. Teken op goed tekenpapier een rechthoek
van 12 bij 15 cm. Zet nauwkeurig langs de
omtrek, met behulp van steekpasser en maat-
latje, punten op onderlinge afstanden van een
halve centimeter. Verbindt deze punten door
twee onderling loodrechte stelsels van even
wijdige lijnen.
4^
4
r
Het aldus verkregen vierkantennet wordt in
rood of groen geïnkt. Gebruik vooral water
vaste inkten!
Trek nu met een 2H-potlood uit de hand, dus
zonder driehoek of liniaal te gebruiken, in de
eerste rij vierkanten een gebroken lijn, be
staande uit 1, 2 of 3 ruitjes getrokken dia
gonalen en uit 1 of 2 ruitjes overlappende
gebogen lijnstukjes (zie figuur 1
Tracht daarbij ieder lijnstukje in één trek, dus
ononderbroken, te zetten en ga vooral niet
schetsen.
Herhaal in iedere volgende ruitenrij dezelfde
gebroken lijn, totdat uiteindelijk een stel strak
getrokken, en volkomen congruente lijnen
verkregen is.
Vervolgens worden deze lijnen, alweer uit
de vrije hand, geïnkt. Gebruik daarvoor een
kroontjespen en watervaste oostindische inkt
(b.v. Rembrandt watervaste tekeninkt van
Talens). Streef daarbij vooral naar lijnen van
gelijke dikte.
Zodra het voorgaande geslaagd is, worden
met behulp van een koperen tekenpennetje
lijnen van dezelfde vorm, maar nu dunner,
getekend zuiver in het midden van de ruim
ten tussen telkens twee opeenvolgende dikke
lijnen.
En is ook deze handeling gelukt, neem dan
een fijn stalen tekenpennetje en trek daar
mede op dezelfde wijze haarlijnen tussen de
reeds getekende lijnen in, daarbij weer steeds
het midden houdend.
Belangrijk is, vooral bij het inkten, de afzon
derlijke lijnstukjes zonder onderbreking te
trekken, en in geen geval te gaan schetsen.
WENKEN:
1. Deze oefening is niet gemakkelijk. Het is
daarom raadzaam niet tot een volgende han
deling over te gaan, alvorens de voorafgaan
de, desnoods door herhaling, een goed resul
taat heeft opgeleverd.
124
I
§1
-<
3
Sg
3-
gl
3-
Firr I
-S'
Het eerste artikel verscheen in Geodesia no. 5 van
deze jaargang.
