166
Elk peilmerk wordt nu voorgesteld door ach
tereenvolgens twee cijfers plus één letter en
drie cijfers, b.v. 51A.019, zijnde het peilmerk
nr. 019 gelegen op blad 51A. Het nummer
019 vindt men in kolom 1 van de lijst voor het
blad 51A.
2. De x- en y-coördinaat, gegeven in de
kolommen 2 en 3, geven de plaats van het
peilmerk in het vierkantennet van de topogra
fische kaart, uitgedrukt in tientallen meters in
het terrein. De eerste drie cijfers van deze
getallen treft men aan langs de randen van
het kaartblad, bij de ruitlijnen, de laatste
twee cijfers zijn met een schaalstok gemak
kelijk uit te zetten.
De plaats van het peilmerk is hiermede binnen
enge grenzen vastgelegd.
3. De korte beschrijving in kolom 4 gegeven
levert de mogelijkheid om, op het terrein ge
komen, het peilmerk op te zoeken. Zoveel
mogelijk is bij gebouwen de straat en het huis
nummer vermeld. Gezien de reeds bekende
situatie op de topografische kaart zal het niet
moeilijk zijn zulk een gebouw te vinden. Bij
grote, onoverzichtelijke bouwwerken, grote
bruggen, viaducten, sluizen, kerken, e.d.,
wordt in deze kolom de nadruk gelegd op het
onderdeel van het gebouw of kunstwerk
waarin zich het peilmerk bevindt: b.v. Zuidel.
landhoofdbrug, steunbeer links van ingang
R.K. kerk, enz. Teneinde zoveel mogelijk ge
gevens te kunnen opnemen, wordt van een
groot aantal standaardafkortingen gebruik
gemaakt, b.v. gk voor gereformeerde kerk,
rkk voor R.K.-kerk, bdr voor boerderij, fb
voor fabriek, hs voor huis, sch voor schuur,
schl voor school, dr voor duiker, nw voor
noordwest, enz.
Bij deze en soortgelijke standaardafkortingen
wordt nooit een punt gebruikt. Eventueel
noodzakelijke andere afkortingen worden wel
voorzien van een punt.
4. Onder „windstreek van het muurvlak"
dient men te verstaan die windstreek, waar
heen het vlak van de muur gewend is. Is er
dus ,,o" aangegeven, dan ligt het betreffende
muurvlak ,,op het oosten", het wordt in de
ochtend door de zon beschenen.
5. De „coördinaten op het muurvlak" zijn de
maten, met behulp waarvan het peilmerk op
het muurvlak is terug te vinden. Eerst een
horizontale maat (x) ten opzichte van één der
uiteinden van het muurvlak, links of rechts
wanneer men met het gezicht naar de muur
gekeerd staat; is de maat van links gemeten
dan is positief, is vanaf het rechteruiteinde
gemeten dan is x negatief. Vervolgens een
verticale maat (y), in de regel van de onder
zijde of begane grond gemeten in welk geval
y positief is. Daarentegen is y negatief wan
neer de maat van bovenaf genomen is, zoals
bij bruggen, duikers en sluizen voorkomt.
6. Van het jaar waarin de waterpassing
werd verricht worden in kolom 8 alleen de
laatste twee cijfers van het jaartal gegeven,
aldus: 57 voor 1957.
7. De orde van de waterpassing wordt met 1,
2 of 3 aangegeven voor: le, 2e of 3e orde,
ofwel: primaire, secundaire of tertiaire water
passing.
8. Kolom 10 geeft het hoogteverschil tussen
peilmerk en het N.A.P.-vlak. De hoogte van
het peilmerk is dus N.A.P. -j- h, waarbij h
gegeven wordt in meters tot in drie decimalen.
Wanneer geen teken wordt vermeld, dan is
het hoogteverschil positief, het peilmerk ligt
dan bóven het N.A.P.-vlak. Een peilmerk met
negatieve h ligt onder het N.A.P.-vlak. Deze
wijze van aanduiden is opzettelijk gekozen om
daarmee de onjuiste schrijfwijze (en zegs
wijze): 0.764 N.A.P. tegen te gaan en te
vervangen door N.A.P. 0.764. Vandaar
dat boven deze kolom 10 staat: hooqte
N.A.P. h.
9. Het soort van merken is in kolom 11 aan
gegeven door middel van cijfers of van tekens,
waarmede een code gevormd wordt die, al
thans voor de voornaamste merken, gemak
kelijk te onthouden is, b.v.:
0 voor ronde bout met opschrift N.A.P.
4 voor vierkante bout
-f- voor grote kruishout
voor peilmerksteen {groef).
Bevinden zich in een gebouw of kunstwerk
meerdere peilmerken, dan worden zoveel mo
gelijk alléén de ronde bouten gepubliceerd.
10. Met de stabiliteit van het peilmerk wil
men aangeven de mate waarin het merk ten
opzichte van in de nabijheid gelegen onder
grondse merken (o.m.) in verticale beweging
is. Dit wordt uitgedrukt in cijfers van 1 tot 4.
Deze gegevens zijn uiteraard gebaseerd op
de ervaring, zodat, wanneer er geen aan
duiding is opgenomen, dit betekent dat t.a.v.
