- Pb""-- r—- J AX 4p /P fiy. 2d l A yP P xp~ 217 fig. 27b fb - - 4b Sb 6b 3b f/g. 27c De schaallijn geeft steeds dezelfde parabool, alleen evenwijdig verschoven. De azimut- lijnen van de verschillende rijen punten zijn rechten, die elkaar in één punt snijden. Ook in dit geval blijkt het dus niet geoorloofd te zijn één lijnengrafiek te maken van punten met sterk verschillende y-coördinaten. De parameter van de parabool kan uit de gra fiek bepaald worden door het opmeten van de pijl p (loodrecht op de strookrichting) en r de lengte (in de strookrichting). In fig. 28 is de parabool A x cx* getekend. Hieruit 4 p blijkt duidelijk dat c in het coördinaten stelsel waarin de grafiek is getekend. Het komt vaak voor dat de grafiek getekend is in het terrestrische stelsel, terwijl het de bedoe ling is de strookcoördinaten te corrigeren. Wanneer X de vergrotingsfactor is van de formule waarmee het strookstelsel in het ter restrische stelsel is getransformeerd voor het maken van de vergelijking, dan is de c in het strookstelsel: 4 p X ^strookstelsel De correctie A xp is uiteraard c xp2. De vergrotingsfactor op een bepaald punt is P- tg a (zie fig. 29). q In het geval van een parabool Aï-cr is tg a 2ex. Voor een punt P is dan de y-correctie A yP 2cxp (yp yw), waarin met x)h bedoeld wordt de y van het hoofd punt van de plaat waarin punt P ligt. 4. Systematische azimutfout of doorbuiging Vertoont bij de oriëntering ieder model een zelfde draaiing ten opzichte van het voor gaande model, dan treedt dus in de strook een soort kromming of doorbuiging op, zoals aan geduid in fig. 30. De grafieken zijn analoog aan die bij de systematische schaalfout, alleen vertoont nu de azimutlijn een parabolisch ver loop en is de schaallijn een rechte. De para meter kan dan ook op dezelfde wijze uit de grafiek bepaald worden. De correctieformules zijn: t A xp 2 c1 xp (yp yH) Gemakshalve is in de hiervóór gedemonstreer de voorbeelden steeds uitgegaan van de ver onderstelling dat gewerkt wordt in het ma-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1960 | | pagina 11