161 eeuw, die de Engelse ontdekkingen en de landing van Cabot zover zuidelijk lokaliseren als Cape Breton-Island (een kopie bevindt zich in het kasteel van Badford). Cabot had in Engeland en Spanje een grote reputatie. De gebroeders Cabot ondernamen verschil lende grote reizen. Sébastien was Pilot Major of chef van de zeevaartkundige dienst in Spanje van 1518 tot 1547. Zijn kaartgege vens komen vrij zeker van de padron general, in de volgende alinea genoemd. Toen Amerigo Vespucci in 1508 in Spanje tot Chief Pilot was benoemd en het presidium van de Junta bekleedde, kwam voor het eerst het plan op om onder zijn supervisie een offi ciële algemene kaart van de ontdekte gebie den te doen vervaardigen (padron real). De vele fouten in bestaande kaarten noopten tot bescherming van de zeevarenden. In 1526 kreeg Ferdinand Columbus opdracht een nauwkeurige kaart samen te stellen en deze werd later bij keizerlijk decreet van 1528 ge noemd de „padron generalOviedo heeft de padron real gedetailleerd beschreven in deel II van zijn „Historia general Het mag wor den betreurd, dat bijna het gehele oeuvre van deze school is verdwenen. Slechts enkele ori ginelen van 1527 en 1529 zijn nog in Weimar: zij werden indertijd beschreven door G. Kohl in „Die beiden altesten Generalkarten uon Amerika, 1860". Wij noemden reeds even twee van de eerste en belangrijkste kartografische inlichtingen bronnen, de kaarten van Cantino en Canerio, die, hoewel door Italianen aangevuld of ge tekend, kopieën zijn van Portugese originelen. Beide hadden veel invloed op de wetenschap pelijke cosmografie. De nautische kaart geeft de transatlantische reizen tot 1501De kartograaf woonde in Lis sabon. Hij kreeg opdracht van Alberto Can tino, die als gezant aan het Hof van Portugal verbleef. De kaart wordt bewaard in de D'Este-bibliotheek te Modena. Men ziet hier op de Nieuwe Wereld van de 37e tot de 54e graad N.B. als men de N.W.-kust van Cuba als uitgangspunt neemt. De Oceaan heet er Oceanus occidentalis. Op de Cantino-kaart is Cuba bewust als eiland voorgesteld, op de De la Cosa-kaart niet. Het Terra del Rey de portugall is ons New- Foundland. Cantino laat ook zien, dat twee oceanen de Aziatische wereld scheiden van de nieuw-ontdekte landen. Van de fraaie te keningen op deze chart zijn enkele, w.o. het fort van S. Jorge de Mina, afgedrukt in meer genoemd boekwerk Explorers' Maps". De wereld is hier bekeken van het Portugese ge zichtspunt uit. De ontdekkingen ten behoeve van Portugal zijn naar het oosten verplaatst om ze binnen de Portugese invloedssfeer te brengen. De kartograaf Vesconte di Maggioli (1511-- 1547) was de eerste die de voorstelling van de nieuwe ontdekkingen naar Napels over bracht. Zijn mappa mundi van 1527 op twee vellen perkament in de Bibliotheca Ambro siana te Milaan (volgens Skelton heeft het Brits Museum een wereldkaart van 1508, toe geschreven aan dezelfde; N.- en Z.-Amerika zijn op deze kaart door een landengte ver bonden), mag in de rij van historische kaarten zeker niet ontbreken. Eén van de vellen bevat de Nieuwe Wereld. De vroegere datering 1587 is lang gehandhaafd, maar onjuist. Met deze kaart drong de school van Sevilla door in Italië en begon zijn invloed uit te oefenen op het kaartenmaken volgens deze methode. De Fransen namen aan de nautische en kar tografische ondernemingen veel later deel en moesten hun latere positie op deze terreinen in vele opzichten weer prijsgeven aan de Duitsers. Onder de kaarten die Columbus gebruikte, was die van de Florentijnse cosmograaf en arts Paolo Toscanelli 13971482bij hem hoog in aanzien. Dit is begrijpelijk, omdat er toen hoogstwaarschijnlijk geen andere be stond, waarop de gehele Oceaan tot aan de kusten van Azië was afgebeeld. Toscanelli zond de kaart met brief reeds in 1474. H;j maakte Columbus daarmee deelgenoot van zijn kennis en van zijn vermoedelijke toe komstplannen voor reizen. De kaart is ver loren gegaan. Wij weten, dat er tussen Tos- canelli's kaart en de bekende globe van Mar tin Behaim overeenkomsten bestaan. Colum bus zal er zijn koers naar bepaald hebben. De breedtegraden vertoonden aanmerkelijke fouten. Een correcter voorstelling vindt men niet, voordat de „padron general" van 1527 in gebruik was genomen. Een reproduktie naar Hermann Wagner is opgenomen in Hennig „Terrae Incognitae" IV, blz. 313. Van de oudste 12 bladen tussen 1500 en 1509 zijn 4 gedateerd. Onder deze 4 is de De la Cosa-kaart, terwijl de datering van de Can-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1961 | | pagina 5