(de Stobnicza- en de Waldseemüller-kaart.
globe-type, bevatten deze elementen).
De Ptolemaeus-uitgaven in gerestaureerde
vorm bleven zeker tot aan de editie van 1541
de basis van veel kaartwerk. Zij werden veel
gevraagd. Dat bewijzen wel de edities van
1513, 1520, 1522, 1525, 1535 en 1541, alle
van de hand van Waldseemüller.
Van de kartografen, die cns in de 16e eeuw
(dikwijls prachtige) kaarten leverden, waren
verscheidene meer schilder dan landmeter of
kartograaf. Soms lijkt het zelfs, alsof de ver
siering belangrijker is dan de kaart zelf. Wij
hopen later nog eens uitvoeriger de kaartver-
sieringen te kunnen publiceren.
Niet voor de grote kaart van Mercator 1569)
gereed was kon men spreken van een exacte
kaart. Hij is helaas te groot om hier af te beel
den. Een klein fragment zou dit prachtige
werk ook geen recht doen. Kramer of Kremer
1512—1594), die naar de gewoonte van zijn
tijd bekend werd bij zijn verlatijnste naam
Gerardus Mercator, heeft zijn hele leven ge
wijd aan het maken van kaarten. Behalve en
kele oudere stukken publiceerde hij in 1550
een kaart ,,in which the meridians were pa
rallel straight lines and in which the parallels
were spaced at increasing distances from the
equator towards the poles".
v|p,;
/A|L ,1
i' 3fystJ
(«üflPT* y* •:KK
164
Fragment van de vroegst-bekende uitgave van Jenkinsons kaart, in 1570 door Ortelius gepubliceerd in Theatrum
orbis secrarum. Wij zien de Karische zee, de eilanden Waigatsj en Kolgoejel, een puntje van Nova Zembla, een
deel van de Wolga met Kazan, de Onega en de Dwina.
Voor z'n tent (links) zit Iwan de Verschrikkelijke. Een tartarenkamp verlucht de kaart rechts.
prKRARP JGrEMERJ
W A K R s K F TE'N
J- .'i*
^uwr .lJhx. 'Jj,
A»-lirrJai
i.iti
Jm j
M r,f\£t10R,A
t. AIUÏ A l'O
■WAkittl
\v
1
ri hJi/tn'
Ikw"
J'A
f-v/srji" vbB.ïl.l'l
m^Ktow
jJr li t /f f,