278
zins een tekening, die als uitvoeringstekening
kan dienen. Daarvoor kan slechts een in de
tails uitgewerkt plan op schaal 1 1000 dienen.
De stedebouwkundige heeft voor het in details
uitwerken van het schetsplan een situatie-
kaart nodig die een nauwkeurige weergave is
van het terrein; een kaart dus waarop niet
alleen de aanwezige bebouwing, maar ook de
sloten, terreinafscheidingen, taluds enz. voor
komen, kortom de topografie die nodig is om
een volledige indruk van het terrein te ver
krijgen.
Met deze kaart haalt men als het ware het
terrein binnen de muren van het bureau en
kan men met een maatlatje voldoende nauw
keurig benaderde maten vaststellen.
In dit stadium van de voorbereiding heeft
ook overleg plaats met de architect omtrent
de maten die naderhand in de definitieve
bouwplannen moeten zijn verwerkt. Vooral
dit overleg met de architecten geeft dikwijls
aanleiding tot wijzigingen van het plan, om
dat de financiële beperkingen de architect
dikwijls nopen zijn bouwplannen te herzien.
In de meeste gevallen heeft een dergelijke
herziening belangrijke consequenties in de
maatvoering. Al deze wijzigingen kan men
dank zij de nauwkeurige terreinkaart binnens
kamers verwerken.
Verkeerstechnisch kan men eveneens het plan
tot in onderdelen voorbereiden. De indeling
van de straatprofielen met rijwielpaden, voet
paden en groenstroken, verkeersoplossingen
in zonodig enkele varianten kan men met ver-
keersdeskundigen bespreken.
Na voltooiing van de detaillering kunnen de
technische afdelingen een aanvang maken met
de voorbereiding van hun werk. De uitvoe
ringsbestekken voor wegaanleg en riolering
voor het bouwrijp maken van bouwterreinen.
De afbeelding van de terreintoestand en de te
realiseren eindtoestand, dus de oude en de
nieuwe toestand in één tekening vereenvou
digen dit voorbereidend werk in belangrijke
mate.
Pas als de uitvoering van de werken ter hand
wordt genomen, dus pas wanneer met de wer
ken een aanvang wordt gemaakt, verschijnt de
landmeter weer in het terrein om de uitzet
tingen te doen.
Nodig is dus een situatiekaart 1 1000. Hoe
deze kaart tot stand komt, door een terres-
trische opname of langs fotogrammetrische
weg, maakt voor de toepassing geen verschil,
Hier moeten de financiële en organisatorische
overwegingen beslissend zijn. Ik ben helaas
niet in staat exacte cijfers te geven, noch voor
een terrestrische opname, noch voor een foto
grammetrische. Als men evenwel bedenkt, dat
een gemiddelde meetploeg, bestaande uit een
ploegchef en twee meetassistenten op plm.
140,— per dag moet worden gesteld (inclu
sief sociale lasten, regenverlet enz.) dan kan
veilig worden aangenomen dat voor een ter
rein van enige omvang een conventionele op
name belangrijk duurder is dan de fotogram
metrische.
Een andere overweging, misschien onder de
huidige omstandigheden nog belangrijker, is
de krappe arbeidsmarkt. De ervaring is dat de
landmeetkundigen voor een goed deel in be
slag worden genomen door werkzaamheden
die verband houden met de uitvoering van de
werken en dat voor enigszins uitgebreide ter-
reinopmetingen geen ploegen kunnen worden
vrijgemaakt. Voegt men daar nog bij dat de
tijd waarin de kaarten moeten worden ge
maakt voor een terrestrische opname veelal te
kort is, dan is het niet moeilijk om in te zien
dat luchtkaartering op dit punt belangrijk in
het voordeel is.
Een punt in het nadeel van de luchtkaartering
wil ik tot slot toch nog wel noemen. Dat is het
ontbreken van cijfermateriaal. Voor het door
rekenen van een plan heeft men soms de be
hoefte aan meetcijfers. Dit ontbreken van
meetcijfers kan echter in de meeste gevallen
gemakkelijk worden opgelost door een inci
dentele meting in het terrein.
In het voorgaande heb ik getracht de functie
van de terreinkaart 1 1000 te schetsen bij de
voorbereiding en de uitvoering van een stads
uitbreiding.
Deze kaart vervult echter ook een wezenlijke
functie bij het technisch beheer in de gemeen
telijke huishouding, ook daar waar geen stads
uitbreiding in voorbereiding is. De technische
beheerskaart heeft steeds ten doel een zo vol
ledig mogelijk beeld van het terrein te geven.
De kadastrale kaart heeft een geheel andere
taak. Deze moet tezamen met de kadastrale
en hypothecaire registers een beeld van de
eigendomsverhoudingen geven. In de ge
meentelijke administratie vervult de kadastrale
kaart dan ook een taak gebaseerd op deze
doelstelling.
Men zal goed doen deze twee doelstellingen
gescheiden te houden. Als men zou trachten
de kadastrale aan te vullen met een aantal
topografische details, zou dit de leesbaarheid
en daarmee de bruikbaarheid belangrijk
schaden.
