n xA xB controle op alle voorgaande berekeningen, uitgezonderd die van tg AP en tg BP, met andere woorden deze controleren na het opzoeken. Hierna stellen we Xp vast uit Xa en uit Xb, waarbij we weer controle hebben. Het rekenformulier wordt nu als volgt opgezet: A tg AP y tg BP y tg AP B Fb tg BP y tg AP tg BP N y tg BP x Ti y tg AP x jj-'gAP AP volgens (7) >l >-4 BP volgens (8) P Xp volgens (5) en (6) Yp volgens (3) en (4) In de 2de, 3de en 4de kolom worden eerst de gegeven waarden van elkaar afgetrokken (alle berekeningen zuiver algebraïsch, dus op de tekens letten!), waarna y op het instelbord wordt ingesteld en achtereenvolgens vermenigvuldigd met tg BP en tg AP (let op de volgorde!). De uitkomsten noteren we in de 5de, respectievelijk 6de kolom en trekken er x af. De aldus verkregen getallen (7\ en T2) delen door het verschil van de tangenten Nen de uitkomsten onder elkaar noteren in de 3de kolom, waarna Yp tweemaal door optellen wordt gevonden. Komt deze controle uit, op een enkele afrondingsmillimeter na, dan berekenen we de produkten voor de optelling van Xp, welke produkten onder elkaar in de 2de kolom worden genoteerd. Krijgen we bij de op telling van Xp een groter afrondingsverschil, dan houden we die Xp aan, die ontstaan is uit de op telling met dat produkt, dat de kleinste tangens bevat, aangezien dit nauwkeuriger is. Hierna kunnen de afstanden AP en BP berekend worden uit de waarden gebruikt bij de optelling van Xp en Yp en genoteerd op de overeenkomstige regel. (Deze afstanden dienen nog gecorrigeerd te worden voor de lijnvergroting in verband met de toegepaste kaartprojectie.) Deze berekening kan met succes worden toegepast, wanneer we een punt, bekend in coördinaten (van bijvoorbeeld een as of onteigeningsgrens), willen projecteren op een meetlijn (veelhoekszijde) ten behoeve van een uitzetting. g Als A het beginpunt van de meetlijn AC is, AC het ar- gument en B het uit te zetten coördinatenpunt, dan is tg PB cotg AC de tangens van het argument van P de meetlijn over een hoek van 100 gr. gedraaid) en tevens is AP de voetpuntmaat van de loodlijn uit B op de meetlijn A AC en BP de lengte van de loodlijn. 118 X X X Ti N

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1962 | | pagina 12